Θέατρο «Πόρτα» όνομα και πράγμα!!! Με μια συγκινητική παράσταση πολλών μεγατόνων με τους καλύτερους ηθοποιούς και μηνύματα για την επείγουσα ανάγκη συνεννόησης μεταξύ ατόμων, οικογενειών, λαών, εθνών, θρησκευμάτων…
Δεν πίστευα ποτέ (μέχρι προχθές) πως θα δω, πως υπάρχει ακόμα καλό θέατρο που συνδυάζει ποιότητα κι εμπορικότητα, ιδεολογική πρωτοπορία και μελόδραμα, περιπαθή θεατρικά δοκίμια για την διαφορετικότητα με πολιτικές αψιμαχίες που καταλήγουν στο κλάμα της συμφιλίωσης.
Μακριά από το κλισέ «αμάρτησα για το παιδί μου», η πρωταγωνίστρια executive-killer, ειδικευμένη στο πολυεθνικό Management και στην «Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού» δείχνει στο τέλος την ευάλωτη πλευρά της και καταδεικνύεται ένα βαθιά δυστυχισμένο κι αξιολύπητο ον, όπως όλες οι άλλες, όπως όλοι μας, που κολυμπάμε στα αδιέξοδα σαν τα καναρίνια στο επίχρυσο κλουβί τους, σαν τα χρυσόψαρα στη γυάλα, σαν τους work-alcoholics με την υπεροψία του διαφορετικού, του «ανώτερου», του «υψηλού», που ξεχωρίζει από τη μάζα, ενώ στην ουσία βουλιάζει όλο και πιο βαθιά στον βόρβορο της αυτό-επιτίμησης, της ενοχής, της απαξίωσης, εκείνης της απαξίωσης που κραυγάζει πολύ βαθιά μέσα μας, όταν σβήνουν τα φώτα του γραφείου ή «της ράμπας», όταν κοιτάζουμε τον εαυτό μας ενώπιος ενωπίω και τότε τα συνήθη ψεύδη μας, οι δικαιολογίες και τα μυθεύματά μας δεν περνάνε, αφού ο καθρέφτης μας είναι σκοτεινός κι αράγιστος.
Ο κάθε ένας κι η κάθε μία από εμάς είναι ο στυγνός καθρέφτης του άλλου. Και το θέατρο καθρέφτης της κοινωνίας μας, αναδεικνύει τις αρχέγονες παθογένειές μας. «Πόλις εστί νόμω». Τον Προμηθέα αλυσσοδένουν και καρφώνουν στον μυθικό Καύκασο το Κράτος κι η Βία. Ανήμπορος να αντισταθεί ο σταυρωμένος Τιτάνας, στέκεται εκεί ακίνητος για πάντα ελπίζοντας στο Τίποτα, στο Αγέννητο, στο Ερχόμενο να γίνει ο λυτρωτής του, αφού κι ο Θάνατος δεν είναι ελπίδα, τουλάχιστον όχι βεβαία. Μάλλον φρούδα…
Υπέροχη παράσταση. Είχα δει το έργο αυτό της Caryl Churchill στο Λονδίνο και δεν με εντυπωσίασε. Διόλου. Το απέσβεσα από την μνήμη μου. Delete + Empty Trash. Η ελληνική παράσταση όμως με εξεστασίασε. Τι πάθος, τι συγκίνηση, τι αίσθημα. Μαζί με κάποιου είδους «αποστασιοποίηση» αν και μη μπρεχτική. Αυτή η εναλλαγή των σκηνικών αντικειμένων ως ψηφίδων ενός αόρατου παζλ έδινε στο σκηνικό ένα οργουελικό βάθος κι ο Κάφκα κρυφοκοιτούσε με ενδιαφέρον από κάποια κουίντα. Νομίζω την αριστερή. Ή μήπως ήταν η δεξιά;
Έτσι που τα έχουμε κάνει στις μέρες μας έχουμε χάσει και τον μπούσουλα και κάθε προσανατολισμό. Θα ξαναγυρίσουμε στο «σκόρδο-κρεμμύδι» των αγράμματων, των αναλφάβητων, των δυσπροσάρμοστων, όταν κατατάσσονταν στο στρατό με τα πάλαι ποτέ καψόνια.
Για να μην παρεκτραπώ κι άλλο, δίκην αριστοφανικής παραβάσεως, ας επιστρέψω σε αυτές καθεαυτές τις ερμηνείες, αφού εξεθείασα εμμέσως σκηνικό, requisites και κοστούμια.
Με κορυφαία την Αλεξία Καλτσίκη (τι ηθοποιός! Εν πλήρει αναπτύξει – ερμηνεία άξια να βραβευτεί και να τονιστεί η οικουμενικότητά της), όλες οι γυναίκες τεχνίτριες του Διονύσου ήταν υπέροχες και συλλειτουργικές. Άντρας κανείς. Μήτε για δείγμα. Υπόμνησις του μητριαρχικού μέλλοντος που επίκειται. Επιτέλους. Αρκετά με την αρσενική επιθετικότητα, την ανεξέλεγκτη αντρίλα και τη macho ελλειμματικότητα. Η γυναίκα είναι το «άλας» της γης, με την ενσυναίσθηση και την άκρα συμπόνοιά της προς κάθε τι ζωντανό κι έμψυχο. Κι αυτές οι γυναίκες (τα δραματικά πρόσωπα) τα βρίσκουν στο τέλος και συν-χωρούνται [συνδυάζονται αρμονικά μέσα στον ίδιο χωροχρόνο].
Έργο με ηθικό δίδαγμα, παράσταση με κεντρική ιδέα, θέαμα εύρυθμο και διαβατάρικο σαν τρεχαντήρι που γυρίζει γεμάτο ψάρια. Το πρώτο μέρος κάπως αγχωτικό, κουρδισμένο σε υπερταχείς (αλλά απολύτως σύγχρονους) ρυθμούς, οι ατάκες καβαλούσαν η μία πάνω στην άλλη (επίτηδες, υπερ-τονίζοντας την έλλειψη επικοινωνίας και τους παράλληλους μονολόγους στους οποίους επιδιδόμεθα καθημερινώς). Το δεύτερο μέρος περισσότερο κοινωνιολογικού περιεχομένου. Το τρίτο πολιτικό αλλά και μελοδραματικό. Ένα αντίστροφο crescendo. Το “Bolero” από την ανάποδη. Αλλά απολύτως πετυχημένο.
Το κοινό που συνωθείται αθρόο σε αυτή την καλοστημένη παράσταση και χειροκροτεί στο τέλος μανιασμένα είναι η καλύτερη επιβράβευση και το απόλυτο εχέγγυο πως ετούτη η παράσταση θα παίζεται πολλά χρόνια ακόμα. Μπορεί και μια δεκαετία. Ελπίζω κι εύχομαι. Γιατί το καλό πράγμα πάντα με συγκινεί και με ενθουσιάζει. Και το καλό πρέπει πάντα να λέγεται, να επαινείται, να πριμοδοτείται, να προβάλλεται. Εξάπαντος…
Δρ. Κωνσταντίνος Β. Μπούρας
www.konstantinosbouras.gr
Πληροφορίες για την παράσταση εδώ