«Στο ΚΑΣΤΡΟ που ΣΤΟΙΧΕΙΩΣΑΜΕ» ο τίτλος ενός βιβλίου που µε έκανε να το διαβάσω µέσα σε τρεις µέρες! Στο κάστρο της Χίου που στοίχειωσαν µε τις ζωές τους οι πρόσφυγες του 1922, «παραπεταµένοι εκεί ωσάν λεπροί» από την Ελληνική Πολιτεία και την τότε κοινωνία της Χίου.
Η Ιωάννα Θεοδωράτου γράφει ένα µυθιστόρηµα µε περισσή επιδεξιότητα στη τέχνη του λόγου. Είναι ερωτικό, είν’ ιστορία, είναι ηθογραφία, λαογραφία, κοινωνιολογία, οδηγός τουριστικός, πολιτισµός, συγκαλυµµένη φεµινιστική πρωτοπορία.
1922. Χιλιάδες µικρασιάτες καταφεύγουν στα ελληνικά νησιά για να γλυτώσουν από την κόλαση της Σµύρνης. Την Ελισσώ µε την οικογένεια της θα τη βγάλει η βάρκα στη Χίο, όπου το Κάστρο θα γίνει η ο πατρίδα της. Απέναντι τους θα βρίσκουν ενίοτε εχθρική την τοπική κοινωνία. Η Ελισσώ, µια γυναίκα µε πάθος για τη ζωή, θα γυρίσει την πλάτη στα στερεότυπα, θα κάνει µε υπερηφάνεια σηµαία της την «προσφυγιά» της και το ανεµοδαρµένο Κάστρο της Χίου. Ο αναγνώστης παρακολουθεί την κεντρική ηρωίδα να διηγείται τη ζωή της µέσα στο Κάστρο και έξω απ’ αυτό και παράλληλα να ξετυλίγει τις ζωές των ανθρώπων της γειτονιάς της. Πρόσωπα πολλά, αγαπηµένα, τοπικές αφηγήσεις και δοξασίες, έρωτες, µυστήρια και φονικά πλαισιώνουν το µοτίβο των δεκαετιών του ’30 και του ’40 που σηµάδεψαν τη ζωή της. Πρόσωπα που παρατάσσονται σα διανοµή θεατρική, χρωµατίζοντας όλο το µυθιστόρηµα µε χρώµατα θεατρικά. Χαρίζοντας απλόχερα στον αναγνώστη την αίσθηση ότι κρατά στα χέρια του το ηµερολόγιο της Ελισσώς , γυρνά τις σελίδες του και ένα ένα πρόσωπα, µέρη, εποχές, ιστορίες, µυρωδιές, αισθήσεις, συναισθήµατα ζωντανεύουν µπροστά στα µάτια του κι εκείνος µαγεµένος βλέπει τη θεατρική αυλαία να ανοίγει και να του τα παρουσιάζει. Είναι πλέον όχι µόνο αναγνώστης µα και θεατής µιας παράστασης θεατρικής.
Απολαυστική και ιδιαίτερη και η γλώσσα της αφήγησης, τόσο ως προς τη διάταξη και την επιλογή των λέξεων, τον εσωτερικό ρυθµό και το ρεαλισµό των διαλόγων. Ο αναγνώστης θα βοηθηθεί απ’ το γλωσσάρι και θα κατανοήσει τόσο τη χιώτικη διάλεκτο, όσο και τις µεγάλες, κατά τόπους, ποικιλίες της. Μια γλώσσα που θυµίζει τη γλώσσα του Παπαδιαµάντη τολµώ να πω.
Λαµπρινή Θάνου

Δείτε ακόμα

Νέα Κυκλοφορία: Θηρία Ανήμερα της Χαριτίνης Ξύδη από τις Εκδόσεις Μετρονόμος

52ο Φεστιβάλ Βιβλίου: Η ατζέντα των εκδηλώσεων από 16 έως 17 Σεπτεμβρίου