Το «ηθικόν δίδαγμα» του συγκεκριμένου ανεκδότου είναι οικείο στο ευρύ αναγνωστικό κοινό. Το όλο story (concept) εξελίσσεται, μεσούσης της ψυχροπολεμικής περιόδου, στα κουλουάρ του στίβου κάποιου σταδίου.
Εκεί, ο εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάητ Αϊζενχάουερ καλεί σε μια ειρηνική «μονομαχία» τον αναθεωρητή ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Νικήτα Χρουτσώφ (γενικό γραμματέα του ΚΚΣΕ, εμπνευστή και εφαρμοστή της αποσταλινοποίησης στην ΕΣΣΔ).
«Τι λες Νικήτα; Κάνουμε μια κόντρα;», λέει ο Αμερικάνος.
«Τι ακριβώς εννοείς Ντουάητ;».
«Να! Λέω να τρέξουμε μια γρήγορη γύρα το στάδιο. Να δούμε ποιος θα βγει πρώτος στο 400άρι.»
«Φύγαμε!»
Εν τέλει, ο Αϊζενχάουερ ως παλιός αξιωματικός, λεπτός και ευσταλής νικάει.
Την επόμενη μέρα, οι Τάημς της Νέας Υόρκης (New York Times) έγραψαν: «Σε διεθνή αγώνα δρόμου μεταξύ αρχηγών κρατών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ήρθε πρώτος, ενώ ο ηγέτης της ΕΣΣΔ ήρθε τελευταίος…».
Ταυτόχρονα, η Πράβντα (Правда) έδινε τη δικιά της ισοδύναμη εκδοχή, κατατάσσοντας τον Νικήτα Χρουτσώφ δεύτερο και τον Αϊζενχάουερ προτελευταίο!
Έκτοτε, τα χρόνια πέρασαν και οι εποχές άλλαξαν. Το σιδηρούν παραπέτασμα «σκούριασε», το τείχος του Βερολίνου γκρεμίστηκε και τα κολχόζ ανέστειλαν τη λειτουργία τους. Το ψυχρό ατομικό όφελος (self interest) σαν απόληξη (;) της ανθρώπινης φύσης, επεκράτησε έναντι του ρομαντικού πνεύματος της κολεκτίβας.
Παράλληλα, τραπεζικά – χρηματιστηριακά μεγαθήρια που αποτέλεσαν ιερά τοτέμ του ««ελεύθερου κόσμου»» κατέρρευσαν∙ χάθηκαν μέσα στην απύθμενη τάφρο που τα ίδια είχαν σκάψει γύρω τους… Σε αυτήν την περίπτωση, η «αόρατος χειρ» του αειμνήστου Adam Smith δεν πρόλαβε να σώσει την κατάσταση, ούτε να (αυτο)ρυθμίσει τα «κακώς κείμενα»…
Όμως, πέρα και πάνω από τις «εμβριθείς» μακροοικονομικές «αναλύσεις», η ιστορία επαναλαμβάνεται και κάτι αντίστοιχο φαίνεται να συμβαίνει και με την προπαγάνδα, η οποία ανακυκλώνεται. Δηλαδή, μεταβάλλονται διαχρονικά μόνο κάποιες εργαλειοθήκες (toolboxes) χειραγώγησης της «κοινής γνώμης», ενώ η βαθύτερη ουσία της παραμένει η ίδια.
Απλά εμπλουτίζονται τα χρησιμοποιούμενα μέσα εφαρμογής! Από τις στρατευμένες πύρινες γραφίδες των μεταπολεμικών εφημερίδων και τα ογκώδη ραδιόφωνα (πάνω στη σιφινιέρα με το σεμεδάκι), μέχρι τα σημερινά fake news στο φινετσάτο tablet και στο εύχρηστο (;) smartphone. Από τους αγκιτάτορες και τους ινστρούκτορες μέχρι τους σύγχρονους επικοινωνιολόγους γκουρού και τις ακαλαίσθητες υπερπαραγωγές τύπου Hollywood με την ξεκάθαρη ιδεολογική – συνειδησιακή στόχευση…
Κοντολογίς, πάλι καλά να λέμε που ο Ψυχρός Πόλεμος τελείωσε και μείνανε «άνεργοι» (και ανενεργοί) οι ανά την Υφήλιο επαγγελματίες προπαγανδιστές…