Ο Πέδρο Αλμοδοβάρ γράφει τις σκέψεις του από τη Μαδρίτη, εξερευνώντας τη ζωή στην καραντίνα. Κι εμείς μεταφράζουμε! Διαβάστε τα δύο πρώτα κείμενα του Αλμοδοβάρ εδώ και εδώ.
Άλλη μια θλιμμένη μέρα… Μου είναι αδύνατο να σηκωθώ πριν τις 18.00 το απόγευμα. Γιατί σήμερα και όχι χθες; Μήπως είναι η ατμοσφαιρική πίεση που ανεβαίνει διότι για άλλη μία φορά είναι φανερό ότι η Ευρώπη δεν λειτουργεί όταν τη χρειάζεσαι περισσότερο από ποτέ; Ή μήπως επειδή είναι Μεγάλη Πέμπτη και οι δρόμοι δεν έχουν γεμίσει με πιστούς και αγίους; Ή μήπως επειδή χθες είχαμε 683 θανάτους ; (ακόμα κι αν αυτό είναι αισιόδοξο νούμερο, συγκρίνοντάς το με τους 700 προχθεσινούς θανάτους)
Αντιμέτωπος με την έλλειψη κοινωνικής ζωής, αρχίζουν να μου λείπουν γεγονότα και εορταστικές εκδηλώσεις στις οποίες δεν έδινα προσοχή πριν από όλα αυτά, όπως (ζητώ συγγνώμη από τους πιστούς) οι πολυπληθείς θρησκευτικές τελετές της Μεγάλης Εβδομάδας. Παρόλο που δεν είμαι ούτε πιστός ούτε ειδωλολάτρης, νομίζω ότι θα συμμετάσχω σε μερικές από τις τελετές του χρόνου στην πατρίδα μου, όπου η παράδοση είναι ισχυρή, ή στη Μάλαγα, όπου ο Antonio με έχει προσκαλέσει πολλές φορές.
Ανάλογα από ποια σκοπιά το βλέπεις, υπάρχουν μυριάδες αντιδράσεις και για κάποιους, η απομόνωση μπορεί να είναι και η λύση που έψαχναν. “Επωφεληθήκαμε από την καραντίνα: Όσο διαρκεί, έχουμε – εγγυημένα- στέγη πάνω από το κεφάλι μας. Δεν ξέρουμε τι θα συμβεί μετά, δεν θέλουμε καν να το σκεφτούμε. Ζούμε την κάθε μέρα μας”.
Το άτομο που το είπε αυτό, είναι Κουβανός, ο οποίος έφτασε στη Βαλένθια πριν από ενάμιση χρόνο. Ζει στο κέντρο της πόλης με άλλες οικογένειες από την Κολομβία, τη Νικαράγουα και τη Ρουμανία, σε ένα διαμέρισμα που παρέχεται από το ιδιωτικό ίδρυμα Per amor a l’art [Για την αγάπη της τέχνης]. Αν και έχει περιστασιακή δουλειά (ντελίβερυ πίτσας και νυχτερινός φύλακας), δεν έχει ακόμη χαρτιά. Η τρέχουσα κατάσταση εγγυάται μια στέγη για αυτόν, αλλά όταν όλα πάνε κανονικά, τότε θα ξεκινήσει η μεγάλη περιπέτεια για αυτόν και την οικογένειά του.
Ένας φίλος ηθοποιός μου λέει ότι βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση. Εκτός από το να τον ρωτήσω για την υγεία του, για τον σύντροφό του και τις γάτες του, του τηλεφώνησα επίσης, για να μάθω πώς είναι η ερωτική του διάθεση, από τότε που ήρθε η απομόνωση και μου λέει ότι είναι σε φυσιολογικά επίπεδα, ίσως και καλύτερα. Η έλλειψη άγχους ωφελεί τη σχέση του με τον σύντροφό του. Μου λέει ότι ο φίλος του, που είναι ψυχολόγος, εξακολουθεί να εργάζεται με εξ’αποστάσεως συνεδρίες και ότι η πλειονότητα των ασθενών του αισθάνεται πολύ καλύτερα από το συνηθισμένο.
Το γενικό χάος και το άγχος (μαζί με την έλλειψη στρες) προκαλούν θετικές αντιδράσεις. Δεν υπάρχει λόγος να ανταποκρίνονται στις καθημερινές ανάγκες και αυτό τους κάνει να νιώθουν απελευθερωμένοι. Κατανοώ ότι μια τέτοια ταραγμένη και οδυνηρή κατάσταση, μπορεί να κάνει τα προβλήματά τους να φαίνονται μικρά σε σύγκριση με αυτό.
Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω, αλλά μου φαίνεται ότι οι ασθενείς του ψυχολόγου αισθάνονται καλύτερα όταν όλα γύρω μας καταρρέουν.
Αυτοί που δεν περνούν τόσο καλά, είναι αυτοί που είναι σεξουαλικά απομονωμένοι (ειδικά οι πιο “κοινωνικά απομονωμένοι”, που ζουν χωρίς σύντροφο).
Γι ‘αυτό τηλεφώνησα σε έναν άλλο φίλο μου και τον ρώτησα για τη δική του ερωτική διάθεση, αφού διάβασα ένα άρθρο στην εφημερίδα σχετικά με τις «στρατηγικές για να δαμάσουμε την πείνα μας για ανθρώπινη επαφή». Σύμφωνα με αυτό το άρθρο, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν σεξουαλικά βοηθήματα περισσότερο από ποτέ. Υπάρχει πραγματική απόγνωση σε ορισμένες περιπτώσεις, σε άτομα που είναι μόνα τους και ελεύθερα, των οποίων οι συνήθεις ρουτίνες για την ικανοποίηση των επιθυμιών τους περιορίζονται πλέον από την καραντίνα και την απαγόρευση κυκλοφορίας. Φαίνεται να συμβαίνει περισσότερο “sexting” από ποτέ, τα γραπτά μηνύματα και τα τηλεφωνήματα ξεχειλίζουν από πορνογραφικό υλικό και λογοτεχνία.
Αφού διάβασα αυτό το άρθρο, κάλεσα κάμποσους φίλους, άντρες και γυναίκες για να ελέγξω την κατάσταση των σεξουαλικών τους όρεξεων! Εκτός από έναν που ήταν απελπισμένος, γενικά η πανδημία και η απομόνωση που έχει ως συνέπεια, μείωσε τις ερωτικές ανάγκες της πλειονότητας των ατόμων που τηλεφώνησα. Στην περίπτωσή μου, για παράδειγμα, η ερωτική διάθεση με εγκατέλειψε από τότε που ξεκίνησε η απομόνωση. Υποθέτω ότι η θλίψη και η ανησυχία έχουν αντικαταστήσει τις ερωτικές φαντασιώσεις.
Αλλά καταλαβαίνω ότι το σεξ είναι και αναγκαιότητα, αλλά και επιχείρηση. Διάβασα σε ένα άλλο άρθρο, σχετικά με τη δύσκολη κατάσταση, την οποία βιώνουν οι επαγγελματίες του σεξ.
“Είμαστε απελπισμένοι”, λέει μια γυναίκα, πόρνη στο Αλικάντε. “Κανείς δεν μας έχει σκεφτεί ποτέ , αλλά ποτέ δεν ήμασταν τόσο αόρατοι όσο τώρα.” Μερικοί από τους συνεργάτες της, περνούν την καραντίνα με έναν πελάτη σε μειωμένη τιμή.
Όταν το διαβάζω, από επαγγελματική “διαστροφή”, θεωρώ αυτό το θέμα, εξαιρετική ιδέα για σενάριο. Ρεαλιστικά, ο πελάτης και η πόρνη αποφασίζουν να περάσουν την καραντίνα μαζί, με έκπτωση για την προσφορά των υπηρεσιών της. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο πελάτης θα ικανοποιήσει τις σωματικές του επιθυμίες κατά τη διάρκεια της σκληρής καραντίνας, αλλά μάλλον ότι θα ζει με έναν επαγγελματία, σε μια κατάσταση πολύ παρόμοια με αυτή του γάμου. Να είναι 24 ώρες την ημέρα μαζί, να μιλούν, να μοιράζονται, να ξεδιπλώνουν την παιδική τους ηλικία και τη σχέση με τις οικογένειές τους, να απογυμνώνονται σωματικά και ψυχολογικά, να ανακαλύπτουν ο ένας τον άλλον. Είναι μια κατάσταση πραγματικά ενδιαφέρουσα για να δημιουργήσεις. Εάν επιβιώσουν από την καραντίνα, προβλέπω μια πολύ στέρεη σχέση για αυτά τα ζευγάρια.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ένα tweet που δημοσίευσε ο αδερφός μου πριν από δύο ημέρες, συγκρίνοντας τις αντιδράσεις της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας στην οικονομική καταστροφή που ο κορωνοϊός επιφυλάσσει για τον κλάδο του πολιτισμού. Ο Ισπανός Υπουργός Πολιτισμού επιβεβαίωσε τη Δευτέρα ότι δεν θα υπάρξουν ειδικά μέτρα για τον τομέα. Με άλλα λόγια, μηδενική βοήθεια, και δεν ίδρωσε τ’αυτί του, όταν τα άλλα κόμματα, εξέφρασαν την έκπληξή τους.
Από την άλλη πλευρά, η γαλλική κυβέρνηση κινητοποιείται για να υπερασπιστεί τον πολιτισμό του έθνους απέναντι στον κορωνοϊό. Το Υπουργείο Πολιτισμού θα διαθέσει 22 εκατομμύρια ευρώ για τη στήριξη του πολιτιστικού τομέα.
Η Γερμανία περιλαμβάνει τον πολιτισμό στις «βασικές ανάγκες» της. Ο πολιτιστικός κλάδος θα μπορεί να έχει πρόσβαση στην απεριόριστη οικονομική βοήθεια που έχει προγραμματιστεί από την κυβέρνηση της Angela Merkel.
Τρεις πολύ διαφορετικές, πολύ εύγλωττες αντιδράσεις. Σε μια επιστολή προς το Υπουργείο Πολιτισμού, ο διάσημος σκηνοθέτης Lluís Pasqual ξεκινά, ισχυριζόμενος ότι αυτή η χώρα δεν αγαπά τους καλλιτέχνες της. Μπορεί να τους θαυμάζετε, να τους ζηλεύετε και ακόμη και σε μερικές περιπτώσεις να τους λατρεύετε. Αλλά το να τους αγαπάτε είναι ένα άλλο πράγμα. Και έχει απόλυτο δίκιο. Η επιστολή είναι μια μακρά, λεπτομερής επίπληξη της ιστορικής αδυναμίας των εργαζομένων στον πολιτισμό και του Υπουργείου με το ίδιο όνομα, το οποίο σε σπάνιες περιπτώσεις μας έχει εκπροσωπήσει και υποστηρίξει.
Όταν, ανάμεσα στις αλλαγές που επέφερε η νέα κυβέρνηση του Pedro Sánchez ήταν η απόλυση του José Guirao (ο προηγούμενος υπουργός πολιτισμού και ένας από τους καλύτερους πολιτιστικούς διαχειριστές που είχαμε τα τελευταία 40 χρόνια – πολιτικά ανεξάρτητος, αλλά με τεράστια εμπειρία στον πολιτισμό), ένιωσα τον αποκλεισμό του ως μια μεγάλη απώλεια. Ο διορισμός του κ. Rodríguez Uribes είναι πολιτικός. Είναι κομματικός και θα μπορούσε να του δοθεί οποιοδήποτε άλλο τμήμα. Στα 40 χρόνια της δημοκρατίας μας, δεν ήμασταν τυχεροί με το Υπουργείο Πολιτισμού. Θυμάμαι μόνο την υπουργό Carmen Alborch (1993-96) και τον José Guirao, τον τελευταίο υπουργό που έκανε ό, τι μπορούσε. Ανεξάρτητα από την ιδεολογική στάση, η χώρα μας δεν είχε ποτέ την πολιτική βούληση να βοηθήσει τον πολιτιστικό τομέα.
Μετά την περιφρόνηση από τον υπουργό Uribes και τις επακόλουθες διαμαρτυρίες εκ μέρους του τομέα του πολιτισμού, σήμερα (Παρασκευή) η υπουργός Οικονομικών και Κυβερνητική Εκπρόσωπος, κα Montero, υποσχέθηκε ότι θα υπάρξει κοινή συνάντηση των δύο υπουργείων με τον πολιτιστικό τομέα, όπου υποθέτω ότι η κατάσταση θα επανεκτιμηθεί.
Αλλά ας επιστρέψουμε στο lockdown και τα άμεσα μέτρα για την καταπολέμησή του. Έχω μεγάλη πίστη στον κινηματογράφο, βλέποντας ταινίες που μας διασκεδάζουν και μας εμπλουτίζουν. Kαι μιας και ξεκίνησα αυτό το “χρονικό” μιλώντας για τη θλίψη, θα επιλέξω τίτλους ταινιών που αφηγούνται ιστορίες αγάπης.
- “Strangers When We Meet” (Ο Richard Quine με τη μούσα του Kim Novak; μια ιστορία σαν αυτές που έγραψε ο Richard Yates στα μυθιστορήματά του).
- “The End of the Affair” ( του Neil Jordan, βασισμένο σε ένα υπέροχο μυθιστόρημα του Graham Greene, όπου ο απελπισμένος εραστής – τον οποίο υποδύθηκε ο Ralph Fiennes – αγωνίζεται με την ανάμνηση της γυναίκας που τον εγκατέλειψε χρόνια νωρίτερα, ένα γεγονός που δεν κατάλαβε ποτέ. Κάποιος “εμπόδισε τη σχέση τους” και δεν έκανε λάθος · αυτό που δεν μπορούσε να φανταστεί ήταν ότι αυτός” κάποιος “ήταν ο Θεός)
- “Letter from an Unknown Woman” (Max Ophüls. Ένα αριστούργημα εντυπωσιακής φινέτσας, βασισμένο σε ένα μυθιστόρημα του μεγάλου Stephen Zweig. Η επιτομή του ρομαντικού κινηματογράφου.)
- “Lift to the Scaffold” (Louis Malle. Αξίζει να δούμε την ταινία, μόνο και μόνο για να παρακολουθήσουμε την Jeanne Moreau να περπατά στους δρόμους του Παρισιού. Για να μην αναφερθώ στο soundtrack, το οποίο ήταν ζωντανός αυτοσχεδιασμός του Miles Davis ατά τη διάρκεια της προβολής. Και ο Maurice Ronet, για πάντα μυστηριώδης και ζεστός. Και λυπημένος. Αλλά σε αυτήν τη λίστα, η θλίψη έχει αξία)
- “Bonjour Tristesse” (του Otto Preminger, με πρωταγωνίστρια την μόλις έφηβη Jean Seberg πριν από την “έκρηξή” της με το “Breathless” του Godard, αλλά είχε ήδη χτένισμα a la garçon. Έχω αδυναμία σε αυτήν την ταινία, αλλά και στους Françoise Sagan, Deborah Kerr και David Niven. Λατρεύω τις ταινίες που μιλούν για την πλήξη της υψηλής μπουρζουαζίας. Ακόμα κι αν το “Tristesse”, είναι κάτι παραπάνω από αυτό.)
- “La Notte” (του Antonioni; πιο υπαρξιακή ανία, αυτή τη φορά στην υψηλή κοινωνία του Μιλάνου, με ένα ένδοξο τρίο, τους Jeanne Moreau, Monica Vitti και Marcello Mastroianni. Ο τελευταίος μονόλογος της Jeanne Moreau είναι ένα από τα πιο όμορφα και πιο θλιβερά τέλη που θυμάμαι.)
- “I Vitelloni” (του Fellini. Λατρεύω επίσης ταινίες που ασχολούνται με την αγροτική ζωή. Στην Ισπανία έχουμε δύο αριστουργήματα σχετικά με αυτό το θέμα: του Miguel Picazo, “Aunt Tula” και τη “Main Street του JA Bardem, τις συνιστώ ανεπιφύλακτα, είναι πολύ ουσιαστικές (καλά, έχουμε και πολλές άλλες εκτός αυτών). Στην Ισπανία, όταν μιλάμε για την αγροτική ζωή, τείνουμε να δίνουμε μεγαλύτερη προσοχή στη μοναξιά των γυναικών · οι δύο ταινίες που προτείνω επικεντρώνονται στη ζωή δύο “γεροντοκόρων”. Ωστόσο, το “I Vitelloni” εξερευνά τη μοναξιά και την ανία των “bachelors”, αρσενικοί χαρακτήρες ηλικίας 30 ετών και άνω, μεγάλα αγόρια χωρίς μέλλον, που αποσπώνται από τη μοναξιά τους στα καφέ της πόλης ή τριγυρίζουν προκαλώντας προβλήματα. Άλλο ένα από τα κύρια έργα του Fellini, με έναν αξέχαστο Alberto Sordi)
- “The Soft Skin” (Ο Τρυφώ με την Françoise Dorléac σε όλο της το μεγαλείο.. Ένα από τα αγαπημένα μου του Τρυφώ.)
- “In a Lonely Place” (του Nicholas Ray. Ένα εξαιρετικό φιλμ νουάρ για έναν πραγματικά βίαιο χαρακτήρα (Μπόγκαρτ). Η ταινία πραγματεύεται την αναζήτηση ενός δολοφόνου (όλοι υποπτεύονται τον Bogart). Όμως, αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό και ενδιαφέρον είναι η ζωή των Bogart-Gloria Grahame ως ζευγάρι και η κακή τους ιδιοσυγκρασία. Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός βίαιου, αλλά αθώου άνδρα από μια πολύ πρωτότυπη προοπτική. Η τρυφερότητα εκείνων που είναι βίαιοι. Όλα στην ταινία του Nic Ray είναι πολύ πρωτότυπα)
