Πιστεύω στους νέους και στις αλώβητες δημιουργικές τους δυνάμεις. Πιστεύω στο αυθεντικό, στο ατόφιο, στο ανεπιτήδευτο. Πιστεύω στο απροσχημάτιστο κι αστυλιζάριστο. Πιστεύω στην πρόθεση όταν εξαχνούται σε αποτέλεσμα συμπαθητικό. Ειδικά στα χιλιοπαιγμένα έργα. Ειδικά στα δράματα που τα ξέρουμε απ’ έξω. Τα έχουμε μάθει πια απέξω κι ανακατωτά.
Εκεί δεν μετράει τόσο η δεξιοτεχνία της ξεχωριστής, εξατομικευμένης εμπειρίας αλλά η αθωότητα της ματιάς, η καθαρότητα της πρόθεσης, το εκκρεμές που δεν ξεμανταλώνεται. Η άποψη είναι κάτι παρεξηγημένο. Από την μανία του σκηνοθετισμού (κυρίως στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα) μείναμε διψασμένοι για δουλειές συνόλου με αισθητική κι αρμονία.
Γι’ αυτό προτιμώ τις δουλειές νέων, αδοκίμαστων και πρωτοεμφανιζόμενων παρά το ράλι εντυπωσιασμού μεταξύ σταρ που αλληλοτρώγονται για το ποιος «θα κλέψει την παράσταση».
Όχι, η παράσταση δεν είναι το μήλον του Πάριδος που θα προκαλέσει ολόκληρο Τρωικό Πόλεμο. Η παράσταση είναι σύμβαση θεατρική και συνενοχή ανθρώπινη (για δύο ώρες περίπου).
Με βάση ένα πασίγνωστο κείμενο αυτά τα παιδιά δημιούργησαν σκηνική μαγεία, μοναδική κι ανεπανάληπτη.
Σε ένα σκηνικό-κουνουπιέρα, από τούλι νυφικού συνυποδήλωσαν περισσότερα απ’ ό,τι τα γλωσσικά σημεία θα μπορούσαν να συνείρουν.
Δεν ήταν τόσο η συγκίνηση το ζητούμενο εδώ, αλλά ο πολιτικός προβληματισμός, η κοινωνική προβολή στο τώρα, η διεθνής και διαχρονική αγιάτρευτη πληγή του καθημερινού ρατσισμού που εσωτερικεύεται και καθίσταται δύναμη επικίνδυνη, εγκληματική, αυτοκαταστροφική.
Τα απολυταρχικά καθεστώτα και τα αφοριστικά ιδεολογικά συστήματα περιχαρακώνουν την ελευθερία του ανθρώπου σε στεγανά, που την ακυρώνουν, την αμαυρώνουν και την καταντούν συνώνυμη της δουλείας. Το ερωτικό ένστικτο (μαζί με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης) είναι ακαταμάχητα κι ανταγωνιστικά ενίοτε. Γι’ αυτό Έρωτας και Θάνατος πάνε μαζί στην λαϊκή ποιητική φαντασία.
Γιατί όταν ο ασίγαστος πόθος της ένωσης με τον άλλον στραγγαλιστεί τότε απομένει μόνον η αυτοκαταστροφή κι ο θάνατος είναι εξίσου ποθητός, η μόνη διέξοδος από την φυλακή των κατεθλιμμένων όντων.
Και το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα είναι φυλακή, όπως κι η φασιστική Ισπανία.
Εξαίρετη παράσταση. Έξοχα σκηνικά. Τα σκηνικά αντικείμενα τόσο προσεκτικά μελετημένα που λειτουργούν συμπληρωματικά στον λόγο ενισχύοντας τη δράση μέχρι να την απογειώσουν σε τελείως συμβολικά ύψη.
Ο Λόρκα είναι ποιητής δραματικός όπως ο Ευριπίδης, δημιουργεί παράλληλα επίπεδα, σαν εξελικτικός κοχλίας, σαν κρεμμύδι, σαν τις ρώσικες κούκλες που δεν τελειώνουν παρά εκεί που σταματά η όραση κι η αφή μας…
Ο ποιητής Λόρκα ήταν παρών σε αυτή τη σεμνή παράσταση, σε ένα απότομο κατηφορικό στενάκι κοντά στο μετρό της Δάφνης, ανάμεσα από σουβλατζίδικα, τυροπιττάδικα και μαγαζιά επαρχιακής πόλης που σέβεται τον εαυτό της.
Η αφετηρία των λεωφορείων παρέπεμπε στον μαγικό ρεαλισμό του Τεννεσσή Ουίλλιαμς κι η επιτυχία αυτής της παραγωγής ήταν ότι συνεχιζόταν και μετά, ήταν απολύτως ενταγμένη στον περιβάλλοντα χώρο κι αντανακλούσε την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Δεν είναι δα και λίγο αυτό στον σύγχρονο άνυδρο και δήθεν καιρό μας.
ΌΛΟΙ ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΞΙΕΠΑΙΝΟΙ:
Σκηνοθεσία – Μουσική επιμέλεια : Έφη Μεράβογλου
Σχέδιο – κατασκευή σπιτιού : Ευγένιος Αρβανιτάκης
Κοστούμια- σκηνικά : Η ομάδα
Φωτογράφιση : Νικολέττα Γιαννούλη
Παραγωγή: 92 Artschool
Προσαρμογή σχεδίου αφίσας: Λυδία Σταυριδοπούλου
Παίζουν: Μυγδαλιά Ανδρέου (Μπερνάρντα), Κωνσταντίνα Βάρδα (Μαρτίριο), Αριστέα Ανύση (Δούλα), Χριστίνα Μούζη (Μαγκνταλένα), Σωτηρία Χρυσικοπούλου (Ανγκούστιας), Έφη Μεράβογλου (Πόνθια), Σόνια Πούλη (Μαρία Χοσέφα), Αναστασία Ραβάνη (Αμέλια), Ανδριάνα Σταυριδοπούλου (Αδέλα).
Μην το χάσετε όσοι αγαπάτε τον Λόρκα, όσοι το έχετε δει δεκάδες φορές ετούτο το μεγαλειώδες έργο αλλά κι όσοι δεν το έχετε δει, φοιτητές, νέοι, εργαζόμενοι, σπουδαστές, ερευνητές, σπεύστε… γιατί τι αυθεντικό είναι σπάνιο κι αξίζει.
Να υποθέσω κι ότι η μετάφραση είναι αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς κι ακαμάτου εργασίας; Καλά μου παιδιά, ο μεταφραστής είναι συνδημιουργός και πρέπει να αναφέρεται στα Δελτία Τύπου. Εξάπαντος… Γιατί αυτός είναι που δίνει το αρχικό στίγμα και τον ρυθμό του όλου θεάματος κι ακροάματος.
Δρ. Κωνσταντίνος Β. Μπούρας
Πληροφορίες για την παράσταση εδώ
