Ημερολόγιο 2019: Περί υπομονής ...

Είμαι από τους ανθρώπους που αν τους αφήσεις σε ένα βιβλιοπωλείο, θα βγουν μετά από δύο ώρες. Δεν είναι μόνο η αγάπη μου για τα βιβλία που το προκαλεί αυτό, αλλά και η αγάπη μου για χαριτωμένα τετράδια, προσεκτικά επιλεγμένα στυλό, κασετίνες, σημειωματάρια, ατζέντες και ημερολόγια.

Το να διαλέξω ημερολόγιο/ατζέντα για την ερχόμενη χρονιά είναι μια διαδικασία υψίστης σημασίας, μια ιεροτελεστία που απασχολεί μεγάλο μέρος της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου μου.

Για πρώτη φορά όμως δεν με απασχόλησε φέτος. Να εξηγήσω.

Λόγω διάφορων γεγονότων που μου συμβαίνουν τελευταία, οι φίλοι μου συχνά μου λένε: «Υπομονή! Θα περάσει». Αν κάποιος με εκνευρίζει, μου λένε: «Ε, τι να κάνεις; Υπομονή!». Υπομονή, υπομονή αλλά πόσο; Έχω φτάσει σε τέτοια σημεία καταπίεσης που δεν μπορώ πια να κάνω υπομονή!

Και κάπως έτσι, μεταξύ εργασιών, καταπίεσης, υπομονής και νεύρων, ο δρόμος με έβγαλε στον αγαπημένο Ιανό. Όπως πήγα στο ταμείο, κοίταξα και τι να δω; Το ολοκαίνουργιο Ημερολόγιο του 2019 με τίτλο: «Περί Υπομονής».

Η ατζέντα του ’19 κλείδωσε. Αγοράστηκε με συνοπτικές διαδικασίες και πήγα σπίτι όλο χαρά!

Άνοιξα το ημερολόγιο (που χωράει και σε όλες τις τσάντες!) και είναι χωρισμένο ανά εβδομάδες. Κάθε εβδομάδα έχει κι ένα απόσπασμα ποιήματος, λογοτεχνικού/θεατρικού έργου ή ένα τραγούδι. Μια συλλογή από αποσπάσματα έργων Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών, κείμενα στοχαστών, στίχους αγαπημένων τραγουδιών και ποιημάτων αλλά και ιστορίες από παιδικά βιβλία που έχουν ως θέμα τους την υπομονή. Κάθε βδομάδα θα διάβαζα και κάτι διαφορετικό που θα μου έδινε κουράγιο. Αλλά δεν άντεξα. Το διάβασα όλο (ως γνωστή ανυπόμονη).

Τα προσεκτικά διαλεγμένα αποσπάσματα λογοτεχνίας που συγκέντρωσαν οι εκδόσεις ΙΑΝΟΣ σχετικά με την έννοια της υπομονής, ήταν τόσο … «to the point», που με έβαλαν σε σκέψεις και με έκαναν να αναθεωρήσω πολλά πράγματα. Το κυριότερο; Μου άλλαξε τη διάθεση!

Διαβάζοντας λοιπόν το ημερολόγιο, ανεδείχθησαν τόσα πολλά θέματα τα οποία και θα μοιραστώ μαζί σας:

Δεν πρέπει να συγχέουμε την υπομονή με την ανοχή

Η υπομονή τώρα τελευταία έχει παρεξηγηθεί σαν έννοια. Μπερδεύεται ενίοτε με την ανοχή και την υποταγή. Όμως, δε σημαίνει δε σημαίνει τίποτε από όλα αυτά. Το να κάνουμε υπομονή, δε σημαίνει οτι θα αλλοιώσουμε στοιχεία της προσωπικότητάς μας, ούτε ότι θα παραχωρήσουμε την εξουσία του ίδιου μας του εαυτού σε κάποιον άλλον, ούτε ότι θα κάνουμε έκπτωση στα θέλω μας! Το σύνδρομο «του καλού παιδιού», αυτή η ενοχική τάση πολλών από εμάς δεν συνάδει με την υπομονή, αλλά με άλλες πράγματι αρνητικά φορτισμένες έννοιες.

Η υπομονή είναι αρετή

Το να κάνει κάποιος υπομονή «είναι δύναμη συγκεντρωμένη». Είναι γενναιότητα και γόνιμο πείσμα. Γιατί; Μα γιατί κάνοντας υπομονή, ελπίζεις και προσμένεις να έρθει αυτό το οποίο περιμένεις. Αλλά η «υπομονή» δεν είναι ένα διάστημα που κάθεσαι και αναστενάζεις περιμένοντας. Η υπομονή δεν είναι μοιρολατρία. Η υπομονή είναι το μεσοδιάστημα για να κάνεις τις απαραίτητες κινήσεις ώστε να φτάσεις στο στόχο σου. Όποιος κι αν είναι αυτός! Ο μικρός πρίγκιπας έπρεπε με υπομονή «εξημερώσει», να κάνει φίλη για πάντα την αλεπού! Η υπομονή είναι μια αρετή που για να την αποκτήσεις θέλει τόλμη και επιμονή!

Τα πάντα εν σοφία εποίησε

Αυτό είναι αλήθεια. Αν κοιτάξουμε τη φύση γύρω μας, θα δούμε απλά ότι διατρέχεται από … υπομονή! Τα φυτά γύρω μας θέλουν μια διαδικασία να αναπτυχθούν και αν βιαστούμε, θα χαλάσουν! Η ανθρώπινη εγκυμοσύνη διαρκεί 9 μήνες γιατί τόσο χρειάζεται για να μεγάλωσει ένα μωρό, ώστε να ζήσει εκτός μήτρας. «Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι» και εν ολίγοις, όλα θέλουν το χρόνο τους. Γιατί αν γίνονταν όλα τόσο γρήγορα, πώς θα τα απολαμβάναμε;

Μύθοι και παραμύθια

Δύο εντελώς διαφορετικοί πολιτισμοί (ο εβραϊκός και ο αρχαιοελληνικός) είχα δύο πρόσωπα-σύμβολα της υπομονής: Τον Ιώβ και την Πηνελόπη. Ο Ιώβ ήταν βιβλικό πρόσωπο της Παλαιάς Διαθήκης. Πλούσιος, αλλά ευσεβής, έχασε τα πάντα, αλλά με την «ιώβια υπομονή» του και την πίστη του, τα ξανακέρδισε. Η Πηνελόπη περίμενε τον Οδυσσέα 20 χρόνια να γυρίσει από την Τροία, ενώ και δεν έφταιγε και την περιτριγύριζαν μνηστήρες.

Ανταμείφθηκε με την επιστροφή του πολυμήχανου και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Μήπως κάτι προσπαθούν να μας πουν οι αρχαίοι ημών; Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ στον Οθέλλο, βάζει στο στόμα του Ιάγου τα λόγια: «Πόσο δυστυχισμένος είναι ο άνθρωπος που δεν ξέρει να κάνει υπομονή! Μπορεί η πληγή ποτέ να γιάνει αλλιώς παρά με τον καιρό;»

«Μάθε να περιμένεις»

Το ημερολόγιο μου θύμισε τη συμβουλή της μαμάς μου προς όλους μας, κυρίως σε εμένα και τον μπαμπά μου: «Μάθετε να περιμένετε». Η υπομονή πρέπει να γίνει «προσωπικό βίωμα και χαρακτηριστικό». Ο δυτικός πολιτισμός στην εξέλιξή του υποστηρίζει την ταχύτητα, τον ανελέητο ρυθμό, το «ανικανοποίητο». Όμως έχουμε ξεχάσει το βασικό: για τα πιο όμορφα πράγματα που μας συμβαίνουν, αξίζει να περιμένουμε!Είναι ανάγκη.

Η υπομονή είναι μια αρετή που θέλει κότσια και σιγουριά για να την αποκτήσεις. Το θέμα είναι ότι για να είμαστε ψυχικά ισορροπημένοι, θα πρέπει να δουλέψουμε προς το δρόμο της υπομονής. Άλλωστε προς τι η βιασύνη; Έχουμε αρχή και τέλος, είτε αγχωνόμαστε είτε όχι, είτε βιαζόμαστε είτε όχι. Αξία έχει το παρόν, αφού μας βοηθάει για το μέλλον. Και μην ξεχνάμε ότι «το παρόν είναι ίσης διάρκειας για όλους» (Μάρκος Αυρήλιος). Το θέμα είναι πώς το εκμεταλλευόμαστε!