«Να μ’ αγαπάς μεσημέρι, βράδυ και πρωί»… Πήγαινα σχολείο ακόμα όταν είχε κυκλοφορήσει η μεγάλη αυτή επιτυχία από το Τρίφωνο και την Λίνα Νικολακοπούλου και είχα ερωτευτεί αυτήν την φωνή που άκουγα από τα ραδιόφωνα. Αρκετά χρόνια αργότερα, συνέβη να την γνωρίσω προσωπικά σε μια ρεμπέτικη βραδιά στα Μεζεκλίκια της Λαχαναγοράς στου Ρέντη, όπου βρεθήκαμε στο ίδιο τραπέζι. Κι εκεί, η Ερωφίλη σηκώθηκε και πήγε να κάνει ευγενικά παρατήρηση στο δίπλα μαγαζί που, μη σεβόμενο τους καλλιτέχνες που έπαιζαν ζωντανά μουσική, είχε στην διαπασών την δική του, από κάποια λίστα υπολογιστή προφανώς ή από CD. Για να το κάνει κανείς αυτό, θέλει γενναιότητα και πραγματική αγάπη για το τραγούδι, θέλει σεβασμό στον συνάδελφο και συμπαίκτη, θέλει ψυχή και απόφαση να μην αφήνεις τα πράγματα στην τύχη. Μια πολύ σύντομη συζήτηση μαζί της αποκαλύπτει ότι η συγκεκριμένη καλλιτέχνιδα διαθέτει πράγματι όλα τα παραπάνω και σκοπεύει να συνεχίσει να τα μοιράζεται μαζί μας μέσα από τις επιλογές και τις συνεργασίες της.
Τι θυμάσαι πολύ δυνατά από τα παιδικά σου χρόνια; Γεννήθηκες και μεγάλωσες πού;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στα Χανιά, στην Κρήτη. Έζησα την χωρίς κινητά εποχή, που ακόμη απολαμβάναμε τα παιχνίδια στις γειτονιές, τις βόλτες στο παλιό λιμάνι και τα τραγούδια σε κάθε οικογενειακή συγκέντρωση. Θυμάμαι τον προπάππο και τις δύο προγιαγιάδες μου –νιώθω τυχερή που πρόλαβα να τους ζήσω– τη γιαγιά και τον παππού, που με μεγάλωσαν με πολύ αγάπη, τα ξαδέρφια μου, την κιθάρα μου… όμορφη εποχή, ξέχειλη από χαρούμενες στιγμές και συναισθήματα, από το διάβασμα και τη μανιώδη ενασχόλησή μου με τον χορό και τη μουσική… τις βουτιές στη θάλασσα και το ελεύθερο κάμπινγκ, εκεί που τώρα έχουν στηθεί στη σειρά τα μεγαλύτερα ξενοδοχεία και τα beach bar.
Σε πιάνεις να νοσταλγείς; Να κοιτάς προς τα πίσω;
Μερικές φορές νοσταλγώ εκείνη την εποχή… για την καθαρότητα των συναισθημάτων και τις μεγάλες προσδοκίες και τα όνειρα που έκανα…
Νοσταλγώ βασικά τους ανθρώπους μου, που «λείπουν» και με συνδέουν άμεσα με το νησί μου αλλά και με τα παιδικά κι εφηβικά μου χρόνια.
Έμειναν φίλοι και άνθρωποι ζωής από εκείνα τα χρόνια;
Στην Κρήτη έχω επαφή με συγγενείς μου που τους αγαπώ πολύ, τη θεία μου, τις ξαδέρφες μου και τα ανίψια μου και τους βλέπω τουλάχιστον μια φορά το χρόνο. Δεν κατάφερα να παρευρεθώ σε καμία συγκέντρωση συμμαθητών από το δημοτικό! Έχω και κάποιους καλούς φίλους από τα μεταγενέστερα χρόνια, όπως η τέως Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, αλλά και ο νυν, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού εξαιρετικός άνθρωπος και καλός συνεργάτης.
Τι δουλειές έχεις κάνει στην ζωή σου;
Λοιπόν… στα δεκατέσσερα, δούλευα στο μαγαζί του θείου μου κι έφτιαχνα τοστ, στα δεκαπέντε ξεκίνησα να βοηθάω στις πωλήσεις ρούχων στις οικογενειακές επιχειρήσεις. Όταν σπούδαζα φυσικοθεραπεία είχα και κάποιους έξω-νοσοκομειακούς ασθενείς.
Είχα και μια ομάδα χορού, με άλλους τρεις χορογράφους, οπότε και χόρεψα και χορογράφησα… και σιγά-σιγά, από το 1991 και μετά, άρχισα να ασχολούμαι επαγγελματικά μόνο με το τραγούδι. Από το 2011 γράφω και μουσική για παιδικά παραμύθια και παραστάσεις, αλλά και για θέατρο ενηλίκων. Παράλληλα, κάνω μαθήματα σε όσους ενδιαφέρονται – όχι μόνο σε τραγουδιστές – για τη σωστή χρήση της αναπνοής και της φωνής τους.
Η σχέση σου με την μουσική πώς ξεκίνησε γενικώς και πώς σε επαγγελματικό επίπεδο;
Η μητέρα μου με τον σύζυγό της είχαν παλαιότερα στην Κρήτη ένα μαγαζί bar– restaurant με ζωντανή μουσική και κάθε τόσο από το φοιτητικό μου σπίτι στην Αθήνα περνούσαν αρκετοί καλλιτέχνες για οντισιόν και κουβέντα.
Κάπως έτσι έγινε η αρχή…εγώ έψαχνα ευκαιρία να τραγουδάω με την κιθάρα μου σε κόσμο και δέχτηκα να παίζω δύο φορές την εβδομάδα στη μπουάτ «Μαρκίζα» στα Εξάρχεια, όταν δύο καλλιτέχνες με σύστησαν, για να καλύπτω κάποια φοιτητικά μου έξοδα, αλλά κυρίως τα δίδακτρα της Επαγγελματικής Σχολής Χορού της Ραλλού Μάνου, όπου φοιτούσα παράλληλα με τη σχολή μου.
Σ’ εκείνη τη μπουάτ γνώρισα και τραγούδησα με τους ηθοποιούς Γιώργο Γιαννόπουλο και Ελένη Κοκκίδου. Εκείνη την εποχή τα Σάββατα ερχόταν και η Σπεράντζα Βρανά! Την επόμενη χρονιά τραγουδούσα με τον Γιάννη Σπανό, το Νικόλα Μητσοβολέα και την Κατερίνα Κούκα.
Έτσι ξεκίνησε για μένα το ατέλειωτο ταξίδι στην μουσική, μετά τον Γιάννη Σπανό με εμπιστεύθηκε ο παραγωγός Κώστας Χατζηδουλής κι έτσι μπήκα στη δισκογραφία με τρεις προσωπικές δισκογραφικές δουλειές πριν το Τρίφωνο . Ακολούθησαν παράλληλα πολλές συνεργασίες όπως με τους:
Μίκη Θεοδωράκη, Γιώργο Χατζηνάσιο, Χρήστο Νικολόπουλο, Κώστα Χατζή, Στέλιο Βαμβακάρη, Σταμάτη Κραουνάκη, Νίκο Ξυδάκη, Λίνα Νικολακοπούλου, Νότη Μαυρουδή, Παντελή Θαλασσινό , Μελίνα Τανάγρη, Κώστα Λειβαδά, , Δαμιανό Πάντα, Μαρία Φαραντούρη , Χαρούλα Αλεξίου, Γλυκερία, Νίκο Παπάζογλου, Μανώλη Λιδάκη, Άλκηστη Πρωτοψάλτη, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Μαρία Δημητριάδη , Κώστα Μακεδόνα , Δημήτρη Μπάση Αργυρώ Καπαρού, Βασίλη Γισδάκη , ορχήστρα Smyrna κ.α.
Πραγματικά εντυπωσιακή λίστα! Θα ήθελα δυο λόγια για την συνεργασία σου με τους Τρίφωνο και με την Λίνα Νικολακοπούλου.
Με τον Νίκο Κουρουπάκη και τον Δημήτρη Υφαντή βρεθήκαμε την άνοιξη του 2002 για κάποιες παραστάσεις. Πολύ σύντομα δισκογραφήσαμε ως «Τρίφωνο» και συμπορευτήκαμε για μια δεκαετία –τα τελευταία χρόνια με τον Γιώργο Περαντάκο.
Ήταν, νιώθω, η πιο δημιουργική περίοδος της καλλιτεχνικής μου ζωής. Πολλές πρόβες, πολλές συνεργασίες, πολλά ταξίδια, πολλές ιδέες, αλλά και όνειρα που δεν πραγματοποιήθηκαν.
Καθοριστική στιγμή στην καριέρα μας ήταν η γνωριμία και συνεργασία με τη Λίνα Νικολακοπούλου, με την οποία ολοκληρώσαμε το άλμπουμ «Προσοχή Τρίφωνο» που έγινε πλατινένιο και από εκεί γεννήθηκε το τραγούδι που αντέχει ως τις μέρες μας! Μιλώ φυσικά για το «Να μ’ αγαπάς»… Με τη Λίνα ονειρευτήκαμε πράγματα, που δεν καταφέραμε να υλοποιήσουμε.
Τι σου αρέσει περισσότερο από όλα όσα έχεις δοκιμάσει και δοκιμαστεί σε αυτά;
Μου αρέσει πολύ να γράφω μουσική για παιδιά, μου αρέσει να γράφω μουσική για το θέατρο, μου αρέσει να τραγουδάω… Ακόμη θέλω να δοκιμάζομαι και να δοκιμάζω καινούργιες προκλήσεις.
Πώς κυλούν οι μέρες σου; Πού κυκλοφορείς στην πόλη; Ακολουθείς κάποια ρουτίνα;
Η ρουτίνα μου στην πόλη είναι μόνο τα μαθήματά μου, οι μαθητές μου , τα τηλέφωνα με τους συνεργάτες μου, διάβασμα πριν τον ύπνο και η λαϊκή με τη μαμά κάθε Τετάρτη! Δεν έχω άλλη ρουτίνα, πρόβες και στούντιο όποτε προκύπτουν, επισκέψεις, κατά καιρούς, σε θέατρο και σε συναδέλφους.
Ποιους μουσικούς αγαπάς; Υπάρχει κάποιος δίσκος που να σε έχει σημαδέψει;
Όλοι οι δίσκοι του Μάνου Χατζιδάκι, με πρώτο «Το χαμόγελο της Τζοκόντα», ο «Δρόμος» του Μάνου Λοίζου, το «Έκλαψα χθες» με τον Γιάννη Πουλόπουλο από τον ομότιτλο δίσκο του Μίμη Πλέσσα, η «Σερενάτα» της Αρλέτας, «Τα μπαράκια» με τον Βαγγέλη Γερμανό, η «Έξοδος κινδύνου» με τον Γιάννη Σπανό , τα «Ζεστά ποτά» με τους αδελφούς Κατσιμίχα, το «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ» με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και μουσική Σταμάτη Κραουνάκη, ο «Σταυρός του Νότου» Θάνου Μικρούτσικου , των Queen το «A Kind Of Magic», των Supertramp το «School» , το «Οδός Νεφέλης» με τη Χαρούλα Αλεξίου, το Soundtrack της ταινίας «Πεθαίνοντας στην Αθήνα» του Σταμάτη Κραουνάκη…
Σου αρέσουν πολλά και διαφορετικά ως ακροάτρια. Και ως ερμηνεύτρια, όμως, έχεις, δοκιμαστεί σε διάφορα μουσικά είδη…
Ναι, έχω δοκιμάσει πολλά είδη και ίσως αυτό να μου έχει κοστίσει… Ξεκίνησα με το συνθέτη Γιάννη Σπανό, μένοντας κοντά του για πέντε χρόνια, δισκογράφησα λαϊκά τραγούδια με παραγωγό τον Κώστα Χατζηδουλή, πέρασα στα c.d. με το Τρίφωνο και σε διαφορετικό ήχο –τα live μας περιελάμβαναν κομμάτια από το σύνολο της ελληνικής δισκογραφίας, αλλά και αγγλόφωνα. Τελευταία, συνεργάζομαι με το συνθέτη Δαμιανό Πάντα και τον Βασίλη Γισδάκη υπηρετώντας άλλοτε το έντεχνο τραγούδι, άλλοτε το πιο λαϊκό, αλλά και το ροκ. Έχω συνεργαστεί με την ορχήστρα Smyrna τραγουδώντας παραδοσιακά και Σμυρναίικα τραγούδια, με τον Στέλιο Βαμβακάρη στο ξεκίνημα της δισκογραφίας μου, έχω τραγουδήσει αγγλόφωνο ροκ, με ροκ γκρουπ σε ειδικές παραστάσεις, έχω τραγουδήσει τραγούδια των συνθετών Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρου Ξαρχάκου, Χρήστου Νικολόπουλου, Νότη Μαυρουδή, Νίκου Ξυδάκη, Γιώργου Καζαντζή… δεν νομίζω ότι άφησα τίποτε απ’ έξω εκτός από τη ραπ μουσική!
Ετοιμάζεις κάτι καινούργιο αυτήν την εποχή;
Ετοιμάζω τη μουσική για το έργο της Άννας Πατζέλη «Λικέρ μαστίχα», που θα ανέβει στο θέατρο Αλκμήνη τη νέα χρονιά. Είναι επίσης στα σκαριά μια πολύ ωραία και πρωτότυπη μουσική παράσταση, αλλά δεν είναι ακόμη ανακοινώσιμη… Επίσης, την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου παίζουμε στο club του Σταυρού του Νότου μαζί με τον συνθέτη Δαμιανό Πάντα και τον Βασίλη Γισδάκη . Θα παρουσιάσουμε τα τραγούδια που έχουμε δισκογραφήσει με τον συνθέτη και άλλα αγαπημένα από το σύνολο της ελληνικής δισκογραφίας .
Τι είναι αυτό που θεωρείς πιο πολύτιμο και σημαντικό στην ζωή σου; Κάποια κατάκτηση, κάποιος άνθρωπος;
Το πιο πολύτιμο στη ζωή μου είναι η οικογένειά μου και δύο τρεις φίλοι, μετρημένοι πια. Μεγαλώνοντας θέλω λίγους και καλούς ανθρώπους κοντά μου.
Από τα όνειρα που έκανες ως νέα τι βγήκε αληθινό; Και τι που έγινε ούτε καν μπορούσες να το φανταστείς;
Νομίζω ότι πραγματοποίησα τρία σημαντικά όνειρα: σπούδασα (φυσικοθεραπεία, χορό και τραγούδι) και ασχολήθηκα με τον χορό, με τη μουσική και με το τραγούδι. Αυτό που δεν μπορούσα τότε να φανταστώ είναι κάποιες συνεργασίες με ανθρώπους όπως ο Γιάννης Σπανός, η Χάρις Αλεξίου, ο Μίκης Θεοδωράκης και η Λίνα Νικολακοπούλου. Επίσης, τότε δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι κάποτε θα μπορούσα να γράφω μουσική για παιδιά και για θέατρο.
Μετάνιωσες τα χρόνια της κρίσης που δεν έμεινες εκτός χώρας;
Όχι! φυσικά δεν το μετάνιωσα, παρότι η κρίση έφερε μεγάλη αναστάτωση τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μου ζωή.
Δεν φοβήθηκα ποτέ τη δουλειά, έχω και πείσμα και ιδέες.
Εδώ είναι ο τόπος μου. Έμαθα να επιβιώνω και με λιγότερα.
Ποιες είναι οι κακές σου συνήθειες;
Είμαι λαίμαργη και είμαι συνέχεια σε δίαιτα… είμαι εύθικτη… και πολύ πεισματάρα. Αυτό το τελευταίο μάλλον έχει μεταλλαχθεί σε προτέρημα: με βοήθησε να κόψω το τσιγάρο…