Η Κυψέλη είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας και με ελάχιστους ελεύθερους, ανοιχτούς χώρους.
Το 60ο και 15ο Γυμνάσιο, και το 15ο λύκειο, με την πολύ μεγάλη αυλή τους και τα αιωνόβια δέντρα της, είναι ένας από αυτούς τους τελευταίους ελεύθερους χώρους που δίνουν μία ανάσα ουρανού στο πνιγηρό τοπίο. Όπως ενημερώθηκα από εκπρόσωπο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 60ου Γυμνασίου, το προαύλιο του σχολείου, πριν τον κόβιντ, δινόταν σε συλλόγους της περιοχής για δραστηριότητες, τα παιδιά μετά το πέρας των σχολικών ωρών παίζανε μέσα μπάσκετ και όπως αναφέρουν, θα ήτανε ευχής έργον να ανοίξει ακόμη περισσότερο ο χώρος στη γειτονιά, να τοποθετηθούν παγκάκια και να μπορεί όποιος θέλει να κάνει εκεί τη βόλτα του.
Τον Μάρτη όμως, ενημερώθηκαν ότι υπάρχει ένα προσχέδιο από τον Δήμο το οποίο στα πλαίσια της στέγασης των παιδιών προσχολικής αγωγής, θέλει να τοποθετήσει στο προαύλιο τρία κοντέινερ 200 τμ το καθένα, κόβοντας μάλιστα και τα αιωνόβια δέντρα που υπάρχουν στην αυλή. Να σημειωθεί ότι το σχολείο στεγάζει ήδη δύο γυμνάσια και δύο λύκεια, και αυτό σημαίνει στο σύνολο 800 παιδιά που προαυλίζονται. Συγκεκριμένα, στις 22 Μαρτίου 2021, παρουσιάστηκε στο δημοτικό συμβούλιο από τον Γενικό Γραμματέα κ. Τσιατσιάμη, σχέδιο για την υλοποίηση της δίχρονης προσχολικής εκπαίδευσης στο Δήμο Αθηναίων.
Μιλήσαμε για το θέμα ζητώντας τις απόψεις τους:
Εκπρόσωπος Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 60ου Γυμνασίου
«Είχανε πάνω από ενάμιση χρόνο να βρούνε λύσεις για το θέμα της στέγασης της προσχολικής αγωγής και δεν κάνανε απολύτως τίποτα. Όταν λοιπόν πας να εφαρμόσεις ένα πρόγραμμα που είναι πολύ σημαντικό και το ξεκινάς πηγαίνοντας να καταλάβεις αυλές αλλά και αίθουσες σε άλλα σχολεία, αίθουσες εκδηλώσεων, μουσικής κλπ είναι προφανές ότι από τη γέννησή του αυτόν τον θεσμό τον υποβαθμίζεις.
Δεν είναι δυνατόν να έχεις τόσο καιρό που θα μπορούσαν να βρουν λύσεις, να μην δίνουν τίποτα από κονδύλια και ξαφνικά να έρχονται και να λένε ότι καταλαμβάνουν τον αύλειο χώρο σου ή τις αίθουσές σου δημιουργώντας ακόμη μεγαλύτερο συνωστισμό, σε συνθήκες πανδημίας μάλιστα. Γιατί τα κονδύλια αυτά υπάρχουν, αλλά δίνονται σε μεγάλους περιπάτους και αναπλάσεις για τον Στρέφη και τον Λυκαβηττό. Όταν έρχεται η ώρα για την δημόσια εκπαίδευση οι λύσεις είναι προβληματικές και προσπαθούν να είναι και όσο το δυνατόν λιγότερο κοστοβόρες.
Η Κυψέλη έχει ταλαιπωρηθεί χρόνια με τα κοντέινερς και έχουν δοθεί αγώνες για αυτό. Για την ποιότητα ζωής της Κυψέλης αυτός ο χώρος μαζί με την Φωκίωνος, είναι ό,τι έχει απομείνει. Εμείς θέλουμε ο χώρος αυτός να είναι ανοιχτός στη γειτονιά. Και προφανώς θέλουμε να βρεθεί λύση για την προσχολική αγωγή, αλλά όχι με τρόπο που θα είναι επιζήμιος και επικίνδυνος τόσο για τα παιδιά του σχολείου όσο και για τα νήπια, αλλά και για την ίδια την γειτονιά και τους κατοίκους της.
Και όλα αυτά γιατί απλά δεν έχουν προβλέψει τίποτα εδώ και τόσο καιρό με ένα οργανωμένο σχέδιο που να μπορεί να υλοποιηθεί με τους καλύτερους όρους για τους πολίτες. Υπάρχουν χώροι που θα μπορούσαν να απαλλοτριωθούν, χώροι που είναι χαρακτηρισμένοι ως χώροι εκπαίδευσης, αλλά δεν τους αξιοποιούν. Δεν γίνεται να υποβαθμίζουν και να καταστρέφουν την ποιότητα ζωής των παιδιών που είναι ήδη υποβαθμισμένη.»
Μπάμπης Κόκλας, Πρόεδρος της Γ’ ΕΛΜΕ
«Εμείς ως Γ’ ΕΛΜΕ είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στην τοποθέτηση κοντέινερ στον σχολικό χώρο καθώς κρίνουμε ότι είναι μέτρο αντιπαιδαγωγικό και άκρως επικίνδυνο. Έχουμε ζητήσει ραντεβού με τον κύριο Μπακογιάννη προκειμένου να του εκθέσουμε τις απόψεις μας.
Δεν υπάρχει σοβαρό σχέδιο αντιμετώπισης για τη σχολική στέγη των παιδιών της προσχολικής αγωγής. Υπάρχουν δημόσιοι και δημοτικοί χώροι που με κάποιες επισκευές μπορούν να γίνουν κατάλληλοι χώροι για να καλυφθούν οι ανάγκες των δημοτών. Ο δήμος πρέπει να αξιοποιήσει την δημόσια περιουσία σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, και να προχωρήσουν άμεσα σε λύσεις.
Ο δήμος όφειλε να έχει ένα σχέδιο προκειμένου να αντιμετωπίσει με σεβασμό, ασφάλεια και παιδαγωγικά σωστό τρόπο τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας.»
Ελένη Ζωντήρου, Αναπληρώτρια Αντιπρόεδρος της Δευτεροβάθμιας Σχολικής Επιτροπής
Η κυρία Ζωντήρου θέλησε να θέσει κάποιους προβληματισμούς γύρω από το θέμα τονίζοντας ότι η εκπαίδευση πρέπει πάντα να εξετάζεται υπό το πρίσμα του δικαιώματος.
«Παίρνοντας αίθουσες από τα δημόσια σχολεία και τοποθετώντας κοντέινερς στα προαύλιά τους, αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες υποβαθμίζονται. Είναι παιδαγωγικό να μειώνονται στα δημόσια σχολεία οι χώροι και οι δραστηριότητες ενώ στα ιδιωτικά συνεχίζουν να υλοποιούνται; Μήπως τελικά δημιουργούνται ανισότητες στην εκπαίδευση;
Η αυλές των σχολείων είναι προεκτάσεις του δημόσιου χώρου. Μπορείς να βάλεις παιδιά 15 και 17 χρονών μαζί με νήπια και η λύση να είναι η περίφραξη εντός του αύλειου χώρου; Μπορείς να περιφράττεις κατ’ αυτόν τον τρόπο τον δημόσιο χώρο και μάλιστα με συρματοπλέγματα; Ας σκεφτούμε μονάχα την εικόνα ενός σχολείου με τοποθετημένα κοντέινερς, καθόλου πράσινο και ένα συρματόπλεγμα να χωρίζει την αυλή.
Προφανώς ευθύνεται και η προηγούμενη δημοτική αρχή που δεν «προχώρησε» το ζήτημα. Η τωρινή δημοτική αρχή όμως, αποφάσισε να δαπανήσει υπέρογκα ποσά για το μεγάλο περίπατο και δεν σκέφτηκε να λύσει με ένα οργανωμένο σχέδιο το θέμα της στέγασης της προσχολικής αγωγής. Τι συμβαίνει με το πρόγραμμα των απαλλοτριώσεων που είχε γίνει από την προηγούμενη δημοτική αρχή και εγκρίθηκε το κονδύλι από την Τράπεζα Επενδύσεων, έχει προχωρήσει; Ποιες είναι οι προτεραιότητες του Δήμου τελικά;»
Καλλιόπη Πρεζεράκου, Πρόεδρος 6ης Δημοτικής Κοινότητας
«Έχω μιλήσει με διευθυντές από τα περισσότερα σχολεία αλλά και με αρκετούς γονείς και γνωρίζω πάνω-κάτω τις αντιδράσεις που έχουνε προκύψει. Αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους. Σαφώς ο στόχος μας είναι να βρεθεί η καλύτερη λύση για τα παιδιά. Να τονίσω πως δεν υπάρχει κάτι τελεσίδικο. Αυτό που κατατέθηκε είναι προσχέδιο το οποίο το επεξεργάζεται ο κεντρικός δήμος. Πιθανόν δεν θα είναι το τελικό. Ωστόσο, εμείς είμαστε και κοντά στα σχολεία, και κοντά στους γονείς και πρωτίστως κοντά στα παιδιά.»
Τα προβλήματα που ανακύπτουν από το προσχέδιο
Πρώτα απ’ όλα, όσον αφορά την ασφάλεια των παιδιών, σε περίπτωση που τοποθετηθούν τα κοντέινερ, ο ελεύθερος χώρος του προαυλίου θα μικρύνει τόσο πολύ που σε περίπτωση σεισμού για παράδειγμα, δεν θα είναι δυνατό να τηρηθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και ασφάλειας. Προφανώς βέβαια, η συρρίκνωση της αυλής είναι επιζήμια και για την ίδια την ποιότητα της ζωής των μαθητών καθώς το προαύλιο κατά τη διάρκεια του διαλείμματος είναι χώρος κοινωνικοποίησης και ξεκούρασης.
Επίσης, είναι άκρως επικίνδυνο να βάζεις παιδιά προσχολικής αγωγής μαζί με παιδιά 13-18 χρονών, καθώς μπορεί να συμβούν ατυχήματα κατά τη διάρκεια του προαυλισμού. Πέρα απ’ αυτό βέβαια, κάτι τέτοιο δεν είναι σωστό ούτε για την ψυχολογία των παιδιών, αλλά ούτε και εκπαιδευτικά. Οι ηλικίες αυτές έχουν διαφορετικές εκπαιδευτικές ανάγκες αλλά και διαφορετικές ανάγκες κοινωνικοποίησης.
Ακόμη, απαράδεκτο εκπαιδευτικά είναι να τοποθετείς μέσα σε κοντέινερ παιδιά προσχολικής αγωγή. Ζητάνε δηλαδή από παιδιά τεσσάρων χρονών, μίας ηλικίας πολύ κρίσιμης για την διαμόρφωση της ψυχοσύνθεσής τους, αλλά και της σχολικής τους συμπεριφοράς, να ξεκινήσουν την σχολική τους ζωή μέσα σε κοντέινερς.
Σε περίοδο πανδημίας, επιλέγουν με την απόφαση αυτή, να δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερο συνωστισμό αφού θα αυξηθεί η ποσότητα των μαθητών, ενώ ταυτόχρονα θα μικρύνει ο χώρος του προαυλίου. Επίσης, στην ήδη πυκνοκατοικημένη γειτονιά, θα δημιουργηθεί συνωστισμός στους γύρω δρόμους από γονείς που θα περιμένουν στο σχόλασμα να πάρουν τα νήπια αφού δεν μπορούνε να επιστρέψουν μόνα τους στο σπίτι.
Ένα κτίριο με μακρά ιστορία
Το νεοκλασικό αυτό κτίριο χτίστηκε την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα από άγνωστο αρχιτέκτονα και θεωρείτε χαρακτηριστικό δείγμα της «αρτ νουβό». Αρχικά φιλοξένησε την Ιταλική Σχολή Καλογραιών. Κατά τη διάρκεια της κατοχής χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως νοσοκομείο, και από το 1945 μέχρι το 1976 λειτούργησε ως Νοσοκομείο Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας. Από το ’76, και μετά τις απαραίτητες παρεμβάσεις, άρχισε να φιλοξενεί σχολεία της περιοχής της Κυψέλης, με πρώτο το 15ο Λύκειο Αθηνών.
Το 1981 στεγάστηκε εκεί και το 60ο Γυμνάσιο και Λύκειο. Σήμερα, μετά τη συγχώνευση του 15ου και 60ου σχολείου, ονομάζεται και πάλι 15ο Λύκειο, και πλέον υπάρχει και το πιο καινούριο σχολικό συγκρότημα. Επίσης, έχει σημασία να αναφερθεί ότι το κτίριο είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο μνημείο.
Ως επιστέγασμα στο ζήτημα της στέγης
Όταν βρέθηκα στον χώρο των σχολείων, διαπίστωσα ιδίοις όμμασι και με μεγάλη μου χαρά πόσο περιποιημένος είναι ο χώρος. Όμορφα χρώματα, τα οποία πληροφορήθηκα ότι επιλέχτηκαν από την ίδια την διευθύντρια του 60ου Γυμνασίου για να βοηθάνε στην καλή ψυχολογία και στη ηρεμία των μαθητών, ζωγραφιές στους τοίχους που έχουν γίνει από τους μαθητές του 60ου Γυμνασίου, πανύψηλα δέντρα και γλάστρες με φυτά. Πραγματικά μία αυλή χάρμα οφθαλμών, την οποία μαθητές και καθηγητές φροντίζουν και αγαπάνε. Άνθρωποι που πραγματικά πασχίζουν για την γειτονιά τους, τους ανθρώπους και την ποιότητα της εκπαίδευσης και της ζωής.
Και είναι τόσο λυπηρό αυτό που πάει να συμβεί στην αυλή των σχολείων αυτών, αλλά και σε άλλα σχολεία της Αθήνας, γιατί φανερώνεται ότι προσπαθώντας οι αρμόδιοι να λύσουνε βιαστικά ένα πρόβλημα, εισβάλλουν χωρίς να υπολογίζουν το κόστος σε χώρους σχολείων αντιμετωπίζοντάς τους σαν αποθήκες που θα στοιβάξουν μέσα παιδιά, δημιουργώντας άλλα εκατό προβλήματα ως συνέπειες. Και τελικά σε αυτό το σημείο είναι που εκτός από λυπηρό, το θέμα γίνεται και εξοργιστικό. Γιατί καταλαβαίνει κανείς ότι με τέτοιες λύσεις υποβαθμίζεται τελικά όχι μόνο η εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά και η ίδια η ανθρώπινη ζωή.
Υγ: Ελπίζουμε το προσχέδιο αυτό, το οποίο πηγαίνει τα πράγματα στην ποιότητα της εκπαίδευσης χρόνια πίσω, να μην εφαρμοστεί και να βρεθεί όντως μία αξιοπρεπής και λειτουργική λύση για την στέγαση των παιδιών της προσχολικής αγωγής.