Είδαμε την παράσταση “Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου” της Άλκης Ζέη, σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά, στο Θέατρο Βασιλάκου.
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου γράφτηκε στο Παρίσι, όπου η Άλκη Ζέη ζούσε αυτοεξόριστη με την οικογένειά της την περίοδο της Δικτατορίας. Πρόκειται για ένα εφηβικό μυθιστόρημα κερδίζει όμως και το ενδιαφέρον και των ενηλίκων. Η υπόθεση του μυθιστορήματος διαδραματίζεται στην Αθήνα της Κατοχής και της Αντίστασης, δηλαδή ξεκινά την μέρα που άρχισε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος και εξιστορεί τα γεγονότα ως τις 12 Οκτωβρίου 1944, την ημέρα που απελευθερώθηκε η Αθήνα. Τα βασικά πρόσωπα του βιβλίου είναι ο Πέτρος και η οικογένειά του, οι γονείς, ο παππούς, η αδελφή Αντιγόνη και ο φίλος του Σωτήρης. Η κήρυξη του πολέμου στην Ελλάδα, στις 28 Οκτωβρίου 1940, ανατρέπει τη ζωή του εννιάχρονου Πέτρου. Τα πάντα αλλάζουν γύρω του από τη μια στιγμή στην άλλη. Κι ενώ ο πόλεμος στην αρχή τον ενθουσιάζει με τα σπαθιά, τις νίκες και τους ήρωες, τα τέσσερα χρόνια που ακολουθούν θα του δείξουν το πραγματικό πρόσωπό του. Ο Πέτρος θα ζήσει απίστευτες δυσκολίες, θα ωριμάσει, θα πάρει σπουδαίες αποφάσεις, θα αντισταθεί, θα καταλάβει τι σημαίνει αξιοπρέπεια, αγώνας και πατρίδα. Ένας μεγάλος περίπατος γεμάτος περιπέτειες, συναισθήματα, εμπειρίες και γνώσεις που θα τον οδηγήσει στην πολυπόθητη μέρα της απελευθέρωσης.
Η Άλκη Ζέη, με αφορμή τις ιστορίες από τη ζωή της που διηγούταν κάθε βράδυ στα παιδιά της, καταθέτει μέσα από τα μάτια του μικρού Πέτρου μία μοναδική μαρτυρία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα. Με την απαράμιλλη γραφή της που συνδυάζει τη δραματικότητα με την ελαφράδα της παιδικής ματιάς, δημιουργεί ένα μοναδικό σύμπαν με όλα τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της Ελλάδας τα τέσσερα αυτά χρόνια: την κήρυξη του πολέμου, την ήττα, τις δυσκολίες της κατοχής, την αντίσταση και την απελευθέρωση. Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου είναι ένα σπουδαίο μάθημα νεότερης ιστορίας ιδωμένης με μοναδική ευαισθησία και τρυφερότητα μέσα από την συναρπαστική πορεία του μικρού Πέτρου.
Ο Τάκης Τζαμαργιάς, που σκηνοθετεί την παράσταση, παραδίδει μαζί με τον Σάββα Κυριακίδη μια πανάξια θεατρική διασκευή του σπουδαίου λογοτεχνικού έργου. Όλη η ιστορία της εποχής περνάει μέσα από τα μάτια του Πέτρου, που είναι ένα παιδί μόλις 9 χρονών. Παρακολουθούμε πώς έζησε ο λαός στην Αθήνα, την πείνα και τη φρίκη της Κατοχής όπου κυριαρχούσε ο φόβος, η καταπίεση και ο θάνατος. Ταυτόχρονα όμως βλέπουμε πως, μετά τις πρώτες δύσκολες μέρες της Κατοχής, οι άνθρωποι άρχισαν να οργανώνουν τη ζωή τους και να αντιμετωπίζουν τη μεγάλη πείνα με τα συσσίτια και την αλληλεγγύη. Τα δεινά του πολέμου, η παιδικότητα και το άγριο πέρασμα στην ενηλικίωση, η Αθήνα εκείνης της εποχής, η αντίσταση, το σκοτεινό σημείο της συνεργασίας ορισμένων Ελλήνων με τους Γερμανούς, τα συνθήματα στους τοίχους κατά των ναζί, οι πορείες, τα συσσίτια, ο έρωτας και ο θάνατος ζωντανεύουν στη σκηνή του θεάτρου Βασιλάκου, μέσα από την ευφάνταστη σκηνοθεσία του Τάκη Τζαμαργιά και τις άρτιες ερμηνείες όλων ανεξαιρέτως των ηθοποιών.
Ο Τάκης Τζαμαργιάς, δημιουργώντας συνεχώς εικόνες και κόσμους παράλληλους στη σκηνή, παίζει με το χωροχρόνο, όπως μόνο εκείνος γνωρίζει, και κλείνει το μάτι στον θεατή. Ό,τι είναι δεδομένο εύκολα μπορεί να χαθεί, μας υπενθυμίζει διαρκώς ο σκηνοθέτης. Χρειάζεται αγώνας και τόλμη για να διατηρηθούν τα κεκτημένα που κερδήθηκαν με το αίμα των αγωνιστών. Κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον και ισορροπεί αριστοτεχνικά ανάμεσα στο δραματικό και το κωμικό όπως και η ίδια η ζωή.
Το σκηνοθετικό του όραμα συμπληρώνουν οι άξιοι συνεργάτες του, παρουσιάζοντας ένα δεμένο σύνολο.
Εξαιρετικά τα σκηνικά και τα κοστούμια του Εδουάρδου Γεωργίου, που εξυπηρετούν τις δράσεις των ηρώων σε διαφορετικούς τόπους και χρόνους. Σε αυτό συμβάλλουν και οι μελετημένοι φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη (άλλη μια φορά μας δείχνει την σπουδαία δυναμική του και το ταλέντο του) αλλά και η κινηματογράφηση των video της παράστασης, από τον μοναδικό Χρήστο Δήμα.
Η μουσική και τα τραγούδια του Δημήτρη Ζαβρού λειτουργούν ως ένα δεύτερο κρυφό κείμενο και απογειώνουν τις ατμόσφαιρες και τις δράσεις των ηθοποιών που τραγουδούν με τη φωνητική καθοδήγηση του Πάνου Κορογιαννάκη. Η επιμέλεια της κίνησης και οι χορογραφίες της Φρόσως Κορρού, παντρεύουν το ρεαλιστικό με τον φαντασιακό κόσμο του Πέτρου και αναδεικνύουν την ταυτότητα και την προσωπικότητα του κάθε ήρωα.
Όσον αφορά τους ηθοποιούς, όλοι τους αφήνουν το στίγμα τους.
Ο Δημήτρης Φουρλής, γίνεται ένας τολμηρός και αεικίνητος Πέτρος. Με λιγότερη παιδικότητα και περισσότερη ενήλικη ματιά, ενορχηστρώνει την ιστορία και κινεί τα νήματα με μαθηματική ακρίβεια και συνέπεια.
Ο Διονύσης Λάνης ως Σωτήρης, πιστός φιλος του Πέτρου και βασικό πρόσωπο στη δομή του έργου, παραδίδει ένα ολοκληρωμένο χαρακτήρα και μια διάσταση που συχνά ακροβατεί ανάμεσα στο ρεαλισμό και την υπερβολή, στοιχεία που χαρακτηρίζουν την επικινδυνότητα του αυθορμητισμού και της παιδικής του αφέλειας.
Η Αντουανέτα Παπαδοπούλου που υποδύεται την Αντιγόνη, την αδελφή του Πέτρου, είναι αναμφίβολα από τα δυνατά χαρτιά της παράστασης. Συνθέτει ένα πολυεπίπεδο ρόλο, χωρίς καμιά μανιέρα, πέρα για πέρα αληθινό, τόσο ζωντανό και παλλόμενο από συναισθήματα και χρώματα, που τον κουβαλάς μαζί σου και πέραν της παράστασης.
Η Αννίτα Κούλη, ως μητέρα του Πέτρου, είναι πραγματικά αγνώριστη. Η τεχνική της είναι αψεγάδιαστη. Λόγος, κίνηση και συναίσθημα σκιαγραφούν έναν χαρακτήρα με έντονο μητρικό ένστικτο, αλλά και παραλογισμό που δημιουργούν οι συνθήκες του πολέμου. Η λογική διαδέχεται την απελπισία και η πορεία της μέσα στο έργο είναι αξιοθαύμαστη. Σε αυτό συμβάλλει και η απόλυτη χημεία που υπάρχει στη σκηνή με τον θεατρικό της σύζυγο. Ο Γιάννης Λασπιάς, ως πατέρας του Πέτρου, παραδίδει μια σπουδαία ερμηνεία, με έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις, χαρακτηριστικές ποιότητες και ολοκληρωμένη εξέλιξη. Ξεκινώντας με το προσωπείο ενός πατέρα που προσπαθεί να στηρίξει την οικογένεια και να κρατήσει το ρόλο, που χαρακτηρίζει το επάγγελμά και το κοινωνικό του γίγνεσθαι, εξελίσσεται σε μια σπαρακτική φιγούρα, που προσπαθεί να ορθοποδήσει στις απαιτήσεις που δημιουργεί ο πόλεμος. Η σκηνή που καταρρέει στον μικρό απομονωμένο χώρο του γραφείου του είναι μοναδικής συναισθηματικής δύναμης και αξίας.
Ο Δημήτρης Γεωργαλάς, που ερμηνεύει τον παππού του Πέτρου, φτιάχνει έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα ζεστό και ανθρώπινο, παντρεύοντας εξαιρετικά το δραματικό με το κωμικό στοιχείο, δείχνοντας την πείρα και τα όπλα της υποκριτικής του φαρέτρας. Το ίδιο και η Θεοδώρα Μαστρομηνά, που με τη δυνατή της θεατρική παρουσία, παραδίδει μια κυρία Λεβέντη τόσο οικεία αλλά και τόσο μοναδική στο κοινό. Ο Νίκος Δερτιλής, σκιαγραφεί πετυχημένα και εξελίσσει τον ρόλο του ως θείος του Πέτρου, κατά τη διάρκεια του έργου, με ρυθμό, συνέπεια και λογική.
Ο Αρμάν Εδουάρδος Μενετιάν, η Δανάη Μικέδη Προδρόμου, ο Πάνος Κορογιαννάκης ερμηνεύοντας διαφορετικά πρόσωπα και ρόλους, είναι ηθοποιοί που σίγουρα θα μας απασχολήσουν και στο μέλλον. Η παρουσία τους σηματοδοτεί την παράσταση και δίνει δυναμική και ρυθμό στο σύνολο. Η Παναγιώτη Μπιμπλή ως Δροσούλα συγκινεί και γοητεύει με τη σκηνική της παρουσία, την κίνηση και το ζεστό ηχόχρωμα της φωνής της.
Συμπερασματικά ο Τάκης Τζαμαργιάς παρέδωσε, με τη σκηνοθεσία και την υποκριτική του καθοδήγηση, για άλλη μια φορά ένα σπουδαίο αποτέλεσμα. Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου δεν είναι απλώς άλλη μια παιδική παράσταση. Η δεκαετής πετυχημένη πορεία, καταδεικνύει την αξία της. Τα μηνύματα του έργου απευθύνονται με αμεσότητα τόσο στα παιδιά, που είναι το κοινό-στόχος της παράστασης, όσο και στους ενήλικες. Είναι σίγουρα μια παράσταση υψηλής αισθητικής και πλούσιας παραγωγής για όλη την οικογένεια, που συγκινεί, διασκεδάζει και αφήνει έντονα το αποτύπωμά της. Το αντιπολεμικό κείμενο της Άλκης Ζέη, πιο επίκαιρο από ποτέ, μας υπενθυμίζει τη σημασία της ειρήνης, της αγάπης και της αντίστασης στο φασισμό.
