Χθες το βράδυ πήγαμε στην επίσημη πρεμιέρα της παράστασης Ανθρωποφύλακες, στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Η παράσταση είναι βασισμένη στο βιβλίο ορόσημο, του Περικλή Κοροβέση, αφού είναι η πρώτη μαρτυρία που τυπώθηκε και κυκλοφόρησε διεθνώς, κάνοντας γνωστή την πρακτική βασανισμών που ακολουθούσε το καθεστώς των συνταγματαρχών έναντι των αντιφρονούντων. Μια οργανωμένη άνωθεν πρακτική που στόχευε στον πλήρη εξευτελισμό των συλληφθέντων, σωματικά και ψυχικά. Η σκληρότητα της περιγραφής των βασανισμών στην ταράτσα της Μπουμπουλίνας- κάνατε κάποιον συνειρμό;- ισορροπεί με την λογοτεχνική αφήγηση του Κοροβέση, απόρροια της καλλιτεχνικής του ιδιότητας.
Ακριβώς πενήντα χρόνια μετά από την πρώτη έκδοση του βιβλίου η παράσταση αναμοχλεύει τις σκληρές δοκιμασίες εξευτελισμού και βίας που υπέστη μέρος του λαού, πρακτική που ακόμα και σήμερα, έστω και ως αστείο, επιδοκιμάζεται από πολιτικούς και πολίτες. Σε συνδυασμό με τη σκιαγράφηση της περιόδου της Επταετίας αναδεικνύεται πως το καθεστώς απλώθηκε σε όλους τους τομείς, στραγγαλίζοντας κάθε φωνή αντίστασης και δημιουργίας.
Και πάμε στην διασκευή. Η Άνδρη Θεοδότου έχει κάνει μία εξαιρετική διασκευή διανθίζοντας το διαμάντι του Περικλή Κοροβέση. Αυτό το διασκευασμένο διαμαντάκι το πήρε στα χέρια του ο ταλαντούχος Μάνος Βαβαδάκης και του συμπεριφέρθηκε με απόλυτο σεβασμό και αγάπη. Το μοίρασε σε κομμάτια, κρατώντας το μεγαλύτερο για τον Νέστορα Κοψιδά που, κι εκείνος με τη σειρά του, το ανέδειξε όπως ακριβώς του αρμόζει… Μαζί με την υπόλοιπη ομάδα φυσικά!
Για να ακριβολογούμε. Η παράσταση είναι εξαιρετική! Κι αν λέμε ότι είναι εξαιρετική από την πρεμιέρα-που συνήθως δεν ενδείκνυται για κριτική ή γνώμη- φανταστείτε τι έχει να γίνει μετά! Σκηνοθετικά. Ο σκηνοθέτης έχει κάνει μία απλή και όχι απλοϊκή σκηνοθεσία, χωρίς βερμπαλισμούς και εντάσεις. Οι παρεμβάσεις ανάμεσα από τις σκηνές του πρωταγωνιστή δίνουν μία δόση “ανανέωσης” στην οπτική του θεατή, περνώντας υποδόρια το μήνυμα των παράλληλων βίων της εποχής, μιας χώρας δύο ταχυτήτων με φοβερές αντιθέσεις. Τη χώρα των υποσχέσεων και των μεγαλεπήβολων σχεδίων που -σχεδόν πάντα- μόνο ορέγεται. Ήσυχα διαπεραστική σκηνοθεσία! Επιτέλους ένας σκηνοθέτης που δεν εκμεταλλεύεται τους ηθοποιούς του αναθέτοντας τους όργια χάριν εντυπωσιασμού, προκειμένου να εισπράξει κομπλιμέντα σκηνοθετικής δεινότητας … Αμήν.
Ο πρωταγωνιστής. Ο Νέστορας Κοψιδάς, υπό την καθοδήγηση του Μάνου Βαβαδάκη, έπαιξε απόλυτα φυσικά. Έχω την αίσθηση ότι εκτός από την σκηνοθετική καθοδήγηση, ο πρωταγωνιστής λειτούργησε και από ένστικτο. Οι παύσεις στο λόγο, που πραγματικά σου δίνουν την αίσθηση ότι προσπαθεί να θυμηθεί, η εξιστόρηση των γεγονότων με φωνή σταθερή δεν αποτρέπει σε καμία περίπτωση να κατανοήσεις την βαρβαρότητα και την σκληρότητα που επιδείκνυαν τα “σώματα ασφαλείας”. Είχες μία εικόνα μπροστά σου που σου επέτρεπε να έχεις και μία εικόνα πίσω της… άφηνε τη σκέψη να πλάσει τις δικές της εικόνες, μέχρι εκεί που άντεχε. Σεμνός και απόλυτα διακριτικός, απαλλαγμένος από τη ματαιοδοξία πολλών. Μπράβο!
Συμπρωταγωνιστές: Θεοδώρα Γεωργακοπούλου, Ελένη Ζαχοπούλου, Άρης Λάσκος… Όλοι τους ένας κι ένας.
Η κίνηση, την οποία επιμελήθηκε η Μυρτώ Γράψα, ήταν ανάλογη της σκηνοθετικής απλότητας και αντίστοιχη με αυτό που πρέσβευε κάθε ρόλος. Η επιλογή των κοστουμιών εύστοχη όπως και η λιτή σκηνογραφία της Γιωργίνας Γερμανού.
Με λίγα λόγια, ήταν μία παράσταση που μας άφησε απόλυτα ικανοποιημένους-εστιάζοντας εκεί ακριβώς που απαιτούσε το κείμενο. Φύγαμε ευχαριστημένοι και σιωπηλοί… Κι αυτό νομίζω ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία!
Οι Ανθρωποφύλακες επιστρέφουν από τις 16 Δεκεμβρίου στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης.
Οι Ανθρωποφύλακες του Περικλή Κοροβέση αποτελούν
Συντελεστές:
Διασκευή: Άνδρη Θεοδότου
Σκηνοθεσία: Μάνος Βαβαδάκης
Σκηνικά-Κοστούμια: Γιωργίνα Γερμανού
Μουσική: Φάνης Ζαχόπουλος
Μουσική Παραγωγή: Ορέστης Πετράκης
Κίνηση: Μυρτώ Γράψα
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθός σκηνοθέτη: Θεοδώρα Γεωργακοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Τίνα Μαρινάκη
Φωτογραφίες: Μυρτώ Αποστολίδου
Παίζουν οι: Νέστωρ Κοψιδάς, Θεοδώρα Γεωργακοπούλου, Ελένη Ζαχοπούλου, Άρης Λάσκος