Γαλάτσι: Μια ολόκληρη πόλη... ...αλλά τόσο γειτονιά!

Το λένε Γαλάτσι. Κάποιοι το λένε πατρίδα, το λένε σπίτι, το λένε ακόμα και χωριό κάποιοι. Σε χαλαρώνει το Γαλάτσι. Δεν έχει τη βαβούρα του κέντρου, ούτε το τουπέ των βορείων προαστίων. Δεν είναι των άκρων, ούτε των αντιθέσεων, είναι ήπιων τόνων. Αν και μικρό σε ηλικία έχει ωριμάσει. Είναι γόνος των πρώτων εργατών στα καμίνια με δύσκολα, σκληρά και φτωχά παιδικά χρόνια. Έχει μεγάλη οικογένεια από όλα τα σημεία της Ελλάδας. Μπορεί να χορέψει στους ήχους της κρητικής και της ποντιακής λύρας, του νησιώτικου βιολιού, του κλαρίνου και του μαντολίνου με την ίδια επιτυχία και ένταση. Του αρέσει να διαβάζει και τρελαίνεται για διακρίσεις. Πάντα βρίσκει χρόνο να αθληθεί και να δημιουργήσει. Είναι όλα δίπλα του, αλλά στηρίζει τα συνοικιακά μαγαζιά με αγάπη. Τα Χριστούγεννα στολίζεται και το Πάσχα πάει σε ένα από τα χωριά του. Κάνει διακοπές τον Αύγουστο σε κάποιο από τα τόσα νησιά που το διεκδικούν και προσπαθεί να παρευρεθεί σε όλα, να μην χαλάσει το χατίρι κανενός. Κάθε μέρα καταφθάνουν στις αμέτρητες μεταφορικές του, πεσκέσια από συγγενείς και φίλους της επαρχίας. Ψάρια από το Αιγαίο, τυριά και κρέατα από την Ήπειρο. Πάνω από όλα βάζει την οικογένεια. Κοιμάται νωρίς τις καθημερινές, γιατί την άλλη μέρα δουλεύει. Το πράσινο είναι το αγαπημένο του χρώμα, επηρεασμένο από τα 2 άλση που το υπεροξυγονώνουν. Είναι κέντρο και απόκεντρο, δεν χρησιμοποιεί πολύ τις συγκοινωνίες γιατί δεν βολεύουν και βιάζεται κάποιες φορές. Όταν πιέζεται γράφει και ακούει hip hop, παίρνει το βράδυ μπύρες από το περίπτερο, ανεβαίνει την Πρωτοπαπαδάκη και τις πίνει στο Λατώ, κοιτάζοντας την φωταγωγημένη Αθήνα από ψηλά. Τα απογεύματα κάνει βόλτες στην Βεΐκου. Κοιτάζει τις μανάδες που σέρνουν τα μωρά στα καρότσια, τους έφηβους που κάνουν πατίνι. Επιλέγει κάθε φορά διαφορετική πλατεία να ξαποστάσει μιας και έχει πολλές. Όχι μεγάλες πλατείες, όχι κεντρικές πλατείες, αλλά πολλές… και πολλές παιδικές χαρές, και παγκάκια και μπασκέτες. Τους γνωρίζει όλους με το μικρό τους όνομα, ακόμη και με το παρατσούκλι τους. Τους καλημερίζει το πρωί και τους καληνυχτίζει το βράδυ.

«τόσο γειτονιά είμαι τόσο γειτονιά είμαι ξανά στον δρόμο μου

κι’ είναι τόσο βολικά μιλάω στα μάτια και όχι πίσω απ’ την πλάτη»

(στίχοι: Hatemost- Β.Π -23-)

ΤΟΠ ΣΗΜΕΙΑ

1. Φουγάρο

Το φουγάρο ή καμίνι τύπου Hoffman στην οδό Καραϊσκάκη. Κατασκευάστηκε το 1933 και ιδιοκτήτες υπήρξαν οι Τσιδάκης και Μιχαλάκης από την Κρήτη. Για την λειτουργία του αρχικά χρησιμοποιούσαν κάρβουνο και στη συνέχεια πετρέλαιο. Έπαψε να λειτουργεί περίπου το 1977. Σήμερα χρησιμοποιείται ως χώρος πολιτιστικών δρώμενων και εκδηλώσεων ενώ παράλληλα στεγάζει και τη δημοτική βιβλιοθήκη του Γαλατσίου.

2. Ομορφοκκλησιά

Η Ομορφοκκλησιά είναι ναός αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Χρονολογείται το 12ο αιώνα. Από τους απλούς ανθρώπους ονομάστηκε Όμορφη Εκκλησίας «λόγο της χάρης και της κομψότητάς του». Είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλο ναός και στο εσωτερικό του διαθέτει σπάνιες τοιχογραφίες. Αποτελεί δίκαια το καμάρι και το ανεκτίμητο κόσμημα της περιοχής.

3. Σχολικό συγκρότημα Γκράβας

Το πιο μεγάλο, καθώς και το πιο γνωστό σχολικό συγκρότημα στην Αθήνα. Περιλαμβάνει νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, Τ.Ε.Ε. και Ι.Ε.Κ. Μια ολόκληρη ιστορία γύρω από τη Γκράβα. Τόπος μαθητικών ονείρων, τόπος γέννησης της κουλτούρας του hip hop. Βρίσκεται κοντά στις συνοικίες Κυπριάδου και Περιβόλια.

4. Τουρκοβούνια (Αγχεσμός)

Είναι ο ψηλότερος λόφος εντός οικισμού της Αττικής. Στους δυτικούς πρόποδες της βραχώδους αυτής οροσειράς ανήκει το Γαλάτσι. Το Αττικό άλσος εδρεύει πάνω στα Τουρκοβούνια, το οποίο αποτελεί σημαντική πνοή βλάστησης. Η θέα από εκεί ψηλά είναι συγκλονιστική. Έχεις στο πιάτο σου όλη την Αθήνα.

5. Άλσος Βεΐκου

Από τους πιο δημοφιλείς χώρους πρασίνου στην Αθήνα επί της οδού Βεΐκου. Καταλαμβάνει χώρο 256 στρεμμάτων. Διαθέτει παιδική χαρά, γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ και τένις. Ανοιχτό κολυμβητήριο και κλειστό γυμναστήριο, καλοκαιρινό κινηματογράφο, υπαίθριο θέατρο καθώς και μία καφετέρια. Φυλάσσεται όλο το 24ωρο και η είσοδος είναι ελεύθερη για όλους.

6. Κλειστό Γαλατσίου

Το υπερσύγχρονο αυτό στάδιο κατασκευάστηκε το 2004 για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνα 2004. Στέγασε τα αγωνίσματα της ρυθμικής γυμναστικής και της επιτραπέζιας αντισφαίρισης. Στην συνέχεια και για 2 συνεχόμενες χρονιές, κάλυψε τις ανάγκες των παικτών της ΑΕΚ στο άθλημα του μπάσκετ. Πρόσφατα έγινε χώρος φιλοξενίας για πάνω από 2000 πρόσφυγες. Αίτημα της τοπικής κοινωνίας του Γαλατσίου σήμερα είναι να ανοιχθούν οι πόρτες του και να γίνει δημόσιος χώρος αθλητισμού και πολιτισμού στη διάθεση της νεολαίας.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ

Οι πηγές μας φανερώνουν πως το Γαλάτσι κατοικούνταν από τα προϊστορικά χρόνια. Συγκεκριμένα: τα Τουρκοβούνια με προστάτη τον Ηρακλή, υπάγονταν στον αρχαίο δήμο του Βατή, όπου ζούσε η Αιγηίδα Φυλή. Μέχρι το 1850, ήταν μια ακατοίκητη περιοχή που άκουγε στο όνομα Ομορφοκκλησιά, χάρη στον ομώνυμο ναό που στολίζει μέχρι σήμερα την πόλη. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν βοσκοί από την Φωκίδα, που έφερναν μόνο για τους καλοκαιρινούς μήνες τα κοπάδια τους και έτσι δημιούργησαν προσωρινές κατοικίες. Η Αθήνα αναπτυσσόταν με γοργούς ρυθμούς. Τα πρώτα ασβεστοκάμινα κάνουν την εμφάνισή τους στο Γαλάτσι, όπου στάθηκαν αφορμή για την μονιμοκατοίκηση πλέον, ανθρώπων της επαρχίας οι οποίοι ήρθαν ως εργάτες. Δεκαετία 1910 λοιπόν και οι Ναξιώτες είναι οι πρώτοι που εγκαθίστανται μόνιμα να δουλέψουν στα καμίνια.

Η αφρόκρεμα της πρωτεύουσας χρησιμοποιούσε το Γαλάτσι ως εξοχική κατοικία, μέχρι και το 1925. Στην συνέχεια, αρχίζει μια μεγάλη εισροή στο Γαλάτσι από όλες τις περιοχές της Ελλάδας και έτσι ξεκινούν να δημιουργούνται οι πρώτες γειτονιές και τα πρώτα μαγαζιά. Μάλιστα το 1927 αποτέλεσε και ξεχωριστή κοινότητα. Επί Γερμανικής κατοχής τα Τουρκοβούνια έγιναν η «κρυψώνα» των αντιστασιακών. Φθάνουμε στο 1963 και το Γαλάτσι μετρώντας 14.000 κατοίκους γίνεται δήμος. Σήμερα το Γαλάτσι έχει πληθυσμό περίπου 60.000 ανθρώπους και καταλαμβάνει έκταση λίγο πάνω από 4 χιλιόμετρα. Είναι Δήμος ο οποίος ανήκει στα Βόρεια Προάστια των Αθηνών ενώ βρίσκεται μόλις ¨ένα βήμα¨ από το κέντρο. Έχει καταφέρει να ανήκει στις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της πρωτεύουσας, ενώ παράλληλα καταλαμβάνει το μεγαλύτερο ποσοστό πρασίνου της Αττικής.

ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ

Εσωτερικοί μετανάστες- «ντόπιοι από αλλού…»

Κι ως ήρθ’ η ώρα του ξεριζωμού από τη γη μας,

πηραμ’ ακόμη μιαν ασμυριγλόπετρα μαζί μας,

για να την έχει ο νους γι’ ακόνι…

Δεν έριξαν μαύρη πέτρα πίσω τους, μάλιστα, πήραν και ένα κομμάτι σμύριδα από τον τόπο τους μαζί. Κράτησαν σε εγρήγορση το μυαλό τους και συνέθεσαν το σημερινό Γαλάτσι.

Πάμε από την αρχή τη φάση. Βρισκόμαστε στις 2 πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, όπου ένα πρωτοφανές κύμα φυγής σάρωσε την Ελλάδα στέλνοντας παραπάνω από μισό εκατομμύριο Έλληνες στην Αμερική. Οι άνθρωποι έφευγαν από τα χωριά τους και γενικότερα από τις επαρχίες αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο για αυτούς και για τις οικογένειές τους. Μέσα σε αυτήν την λαχτάρα της αναζήτησης, βρέθηκαν και στον δρόμο που τους έβγαλε στο Γαλάτσι. «Αυτοί που έκοβαν την πέτρα στα πρώτα πρωτόγονα νταμάρια, που την κουβαλούσαν με τις βοϊδάμαξες και την έψηναν στα πρόχειρα ασβεστοκάμινα, εργάτες και τεχνίτες, οικοδόμοι που χρειαζόταν η Αθήνα, οι λιγοστοί που δούλευαν στα λίγα κτήματα και στα χωράφια και οι μετρημένοι βοσκοί. Αυτοί αποτέλεσαν την οικιστική και κοινωνική μαγιά του Γαλατσίου.»

Οι περισσότεροι και πρώτοι από αυτούς τους σκληροτράχηλους εργάτες, προέρχονταν από το χωριό Κωμιακή της ορεινής Νάξου. Ήταν τρομακτικά μεγάλος ο αριθμός των Κωμιακιτών που προσχώρησαν στην ίδρυση συλλόγου με την επωνυμία «Σύλλογος Κορωνίδος Νάξου». Εν συνεχεία η εισροή από ολόκληρη την Νάξο υπήρξε εντυπωσιακή. Έχουμε τους περήφανους ποιητές Απεραθίτες. Τους γλεντζέδες Κορωνιδίατες, τους ευχάριστους Φιλωτίτες. Η εσωτερική μετανάστευση λοιπόν των Ναξιωτών στο Γαλάτσι ήταν γεγονός, σε βαθμό που η πολιτισμική επιρροή τους να συνιστά διακριτό γνώρισμα της τότε διαμορφούμενης και τώρα υπάρχουσας τοπικής κοινωνίας.

Φυσικά το μεταναστευτικό ρεύμα με προορισμό το Γαλάτσι δεν ελκύει μόνο τους Ναξιώτες αλλά και άλλα διαμερίσματα της χώρας μας, στις αρχές του 20ου αιώνα, μικρότερης έντασης και βραδύτερου ρυθμού. Οι Κυκλάδες, η Κρήτη, η Λέσβος, η Ήπειρος, η Πελοπόννησος, η Ρούμελη και η Μακεδονία είναι τα αντιπροσωπευτικότερα παραδείγματα των αποίκων της περιοχής και πολλά άλλα μικρότερης πληθυσμιακής εμβέλειας.

Ν-άξιοι λοιπόν οι πρώτοι και άξιοι και οι επόμενοι κάτοικοι του Γαλατσίου. Το Γαλάτσι έταζε σε αυτούς δουλειές εκτός από τα καμίνια και στα νταμάρια που ξεκίνησαν να λειτουργούν γύρω από τους λόφους και φυσικά, στα επαγγέλματα που αφορούσαν συμπληρωματικούς και βοηθητικούς τομείς γύρω από αυτά (φόρτωση, μεταφορά, επισκευή μηχανημάτων κτλ.).

Οι δυσκολίες στην αρχή ήταν αμέτρητες, (κάθε αρχή και δύσκολη) πόσο μάλλον ένα νέο ξεκίνημα αναγκαστικό, για λόγους εξασφάλισης καλύτερου βιοτικού επιπέδου. Ζούσαν πολλοί μαζί σε μικρά σπίτια. Έτρωγαν όλοι μαζί, από μια κατσαρόλα, από λίγο φαγητό. Το χαρακτηριστικό εμαγιέ κουπάκι με το χερούλι στην μέση του τραπεζιού πάντα γεμάτο με νερό, έπιναν όλα τα μέλη του σπιτιού από το ίδιο. Δεν σιχαίνονταν ο ένας τον άλλο. Κουβαλούσαν το νερό για να πλυθούν, άναβαν τον λίχνο για να φέγγουν και μαζευόντουσαν όλοι μαζί για να είναι ζεστά. Το ΜΑΖΙ στην πιο αληθινή και αυθεντική του εκδοχή. Στο μυαλό του καθενός ο τόπος που άφησε πίσω… Διατήρησε στην εντέλεια, με μεγάλη αγάπη και σεβασμό, που πολύ προσεκτικά κουβάλησε μαζί του, στο πολύωρο και άβολο ταξίδι του ξεριζωμού. Διατήρησε ακόμη και την ντοπιολαλιά, τα έθιμα, τα ήθη, τις αρχές, ακόμη- ακόμη και τις παραξενιές του τόπου που άφησε πίσω σωματικά μόνο, γιατί ο νους ήταν αλλού…

Γέμισαν το Γαλάτσι από συλλόγους και οδούς με ονόματα από τους τόπους καταγωγής. Έδωσαν ζωή, ήχο, στίχο, χορό, εικόνα, χαρακτήρα και μορφή στο Γαλάτσι του σήμερα. Ένα Γαλάτσι φιλικό, ήσυχο, οικογενειακό και εργατικό.

Αν τους ρωτήσεις από που κατάγονται θα σου απαντήσουν πως έχουν 2 πατρίδες. Η μία είναι ο τόπος που γεννήθηκαν και η άλλη το Γαλάτσι. Δεν μπορούν να διαλέξουν. Όταν βρίσκονται στην μία, τους λείπει η άλλη. Φουσκώνουν από υπερηφάνεια και για τις δυο…

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΒΟΛΤΕΣ

«Εκδρομή στην εξοχή»

Θα μπορούσε κανείς να γράφει μέρες ολόκληρες για τις επιλογές που σου δίνει το Γαλάτσι από την στιγμή που ανοίγεις την πόρτα του σπιτιού σου και βγαίνεις έξω. Είναι βασικά και το τι έχεις ανάγκη ή διάθεση εκείνη την στιγμή. Είναι βασικά το πόσο χρόνο διαθέτεις. Αλλά ότι και αν είναι αυτό, όποιο και αν είναι το mood of the day όπως λέμε, το Γαλάτσι είναι ικανό να ικανοποιήσει από τις πιο απλές μέχρι τις πιο απαιτητικές επιθυμίες. Τα 2 καμάρια της περιοχής είναι το Άλσος Βεΐκου και το Αττικό Άλσος. Δεν χρειάζονται χρήματα, ούτε να ψάχνεις τι θα φορέσεις. Είναι all time classic που λέμε και κουμπώνουν με κάθε φάση και στιγμή.

Άλσος Βεΐκου

Είναι απίστευτο το πόσο γρήγορα μεταφέρεσαι σε ένα άλλο, τελείως διαφορετικό περιβάλλον με το που περνάς την πύλη του Άλσους Βεΐκου. Ξαφνικά, λες και πατάς ένα κουμπί, είναι λες και βρέθηκες στην εξοχή. Αμέσως μπαίνεις στο χώρο του δάσους τον οποίο μπορείς να διασχίσεις περπατώντας πάνω στα φαρδιά πλακόστρωτα μονοπάτια. Αφήνεις λοιπόν πίσω σου τα αυτοκίνητα με την πολυκοσμία και μεταφέρεσαι σε μια όαση πρασίνου. Μπορείς να περπατήσεις αμέριμνος και να συγκεντρώσεις τις σκέψεις, ακόμα και να βρεις λύση στα προβλήματα σου (εκ πείρας αυτό, εγγυημένα). Αν έχεις παιδιά τα αφήνεις ελεύθερα να τρέξουν και να παίξουν χωρίς να φοβάσαι ή να ανησυχείς. Έτσι κι αλλιώς ο χώρος φυλάσσεται όλες τις ώρες. Διαθέτει δικό του γιατρό, για τυχόν ατυχή συμβάντα και νοσηλευτή. Συνεχώς δουλεύουν άνθρωποι που έχουν αναλάβει την καθαριότητα του χώρου και έτσι τα πάντα λειτουργούν στην εντέλεια. Τα πρωινά είναι γεμάτο με μαθητές από όλα τα σχολεία της Αθήνας και της επαρχίας ακόμη, που θα επισκεφθούν την πρωτεύουσα. Βλέπεις παντού ξύλινα παγκάκια και κιόσκια, ιδανικά για συζήτηση και αναθεώρηση… Διαθέτει παιδικές χαρές, γήπεδο τένις, ποδοσφαίρου και μπάσκετ. Κλειστό γήπεδο μπάσκετ και βόλεϊ καθώς και ανοιχτό κολυμβητήριο. Οι γυμναστές του Άλσους είναι παρόντες. Το θερινό σινεμά λίγο μετά την πύλη εισόδου είναι ιδανική έξοδος για τους ανοιξιάτικους και τους καλοκαιρινούς μήνες. Τέλος το αίθριο αμφιθέατρο του χώρου το οποίο πολύ συχνά φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις έχει γίνει τόπος συνάντησης-ένωσης πολλών διαφορετικών παραδόσεων.

Αττικό Άλσος

Αν σου σου αρέσει η θέα, δεν υπάρχει καλύτερη επιλογή από το Αττικό άλσος Γαλατσίου. Βρίσκεται στο τέλος της οδού Πρωτοπαπαδάκη και αποτελεί σημαντική οικολογική σημασία για όλη την Αττική. Καταλαμβάνει αρκετά μεγάλη έκταση των Τουρκοβουνίων. Τα τελευταία χρόνια αποτελεί σημείο συνάντησης και τόπο έκφρασης των όμορων δήμων. Διοργανώνονται εκεί πολιτιστικά φεστιβάλ και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Το Αττικό Άλσος εξυπηρετεί και άτομα με ειδικές ανάγκες, ειδικά ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, σύμφωνα με τους χώρους που έχει διαμορφώσει και τις εγκαταστάσεις του. Top σημείο και πόλος έλξης για όλους είναι η υπέροχη θέα που μπορείς να χαζέψεις, να φωτογραφίσεις, να ηρεμήσεις… Είναι στο ψηλότερο σημείο του λεκανοπεδίου και πράγματι, είναι μαγική όλες τις ώρες της ημέρας. Θα βρεις ακόμη, υπαίθρια γήπεδα βόλεϊ, μπάσκετ και τένις και αποδυτήρια, υπαίθριο θέατρο, θερινό σινεμά και παιδική χαρά. Η πρόσβαση είναι εύκολη και η στάθμευση ακόμη περισσότερο. Δεν θα χαθείς, ούτε θα καθυστερήσεις μέσα στο άλσος, είναι εύκολο να προσανατολιστείς και να αντιληφθείς όλες τις χωροθετημένες του λειτουργίες. Δεν θα ήταν σωστό να παραλείψουμε την δύσκολη προσπάθεια της αναδάσωσης που έγινε με επιτυχία και έτσι σήμερα στο Αττικό άλσος έχει διαμορφωθεί βοτανικός περίπατος, για την γνωριμία των επισκεπτών με τα δέντρα της πόλης. Εν συνεχεία δημιουργήθηκε και υπαίθριο φυτολόγιο για την ανάδειξη των φυτών της περιοχής, ενώ για να καλύψει εκπαιδευτικές ανάγκες κατασκευάστηκε ένα μικρός μετεωρολογικός σταθμός. Το προτιμούν τα σχολεία για εκδρομές, οι αθλητές, οι οικογένειες με τα παιδιά τους, οι ηλικιωμένοι, οι σύλλογοι… από την Αθήνα και από όλη την Ελλάδα θα λέγαμε! Είναι ολοκληρωμένο, έχει πολλές επιλογές και… είναι ωραία η θέα από ψηλά, είναι!!!

“Υπεροξυγόνωση για το Γαλάτσι τα δυο αυτά άλση, αλλά και τις γύρω περιοχές. Είναι αφορμή για την συνέχιση της χλωρίδας και της πανίδας σε πολύ μεγάλο βαθμό. Είναι φύση και πράσινο στη γκρίζα πόλη, είναι καθαρός αέρας στο καυσαέριο. Ο μόνος ήχος που ακούγεται σε αυτά, είναι το κελάηδημα των πουλιών. Ξεχνιέσαι προς το παρόν για όση ώρα βρίσκεσαι εκεί και παίρνεις δυνάμεις για να συνεχίσεις…”

Οι συλλογικότητες του Γαλατσίου…

Αυτήν την στιγμή, το Γαλάτσι μάλλον έχει σπάσει παγκόσμιο ρεκόρ των περισσότερων πολιτιστικών συλλόγων που εδρεύουν σε μία περιοχή. Ένας – ένας που έρχονταν να αποικίσουν και να χτίσουν μια νέα ζωή στο Γαλάτσι φύλαγε σαν κόρη οφθαλμού την παράδοση του τόπου, που άφηνε αναγκαστικά πίσω και δημιούργησε συλλόγους για να την διατηρήσει αναλλοίωτη και να την στεγάσει. Πιο συγκεκριμένα υπάρχει σύλλογος: Ηπειρωτών, Θεσσαλών, Επτανήσιων, Πελοποννησίων, Ρουμελιωτών, Μυτιληνιών, Κρητών, Ναξιωτών και σύλλογοι των χωριών από τον κάθε τόπο, πιο εξειδικευμένα. Κάθε λίγα μέτρα στην περιοχή, η παράδοση αναβιώνει. Περνάς και ακούς αμοργιανά και ναξιώτικα βιολιά, ηπειρώτικα κλαρίνα και μαντολινάτες χορωδίες. Περνάς και νιώθεις την αύρα του τόπου. Περνάς και σου ΄ρχεται να χορέψεις.

Ο Δήμος Γαλατσίου ενώνει τις δυνάμεις όλων αυτών, 2 φορές το χρόνο, με δυο μεγάλα φεστιβάλ. Το 1ο είναι τα Χριστούγεννα όπου αναβιώνουν χριστουγεννιάτικα ήθη και παραδόσεις από κάθε γωνιά της Ελλάδας, μέσω των Γαλατσιωτών εκπροσώπων της και διαρκεί ένα μήνα. Το 2ο είναι το καλοκαιρινό τρίμηνο φεστιβάλ στο Άλσος Βεΐκου. Ενώνουν όλοι μαζί τα χέρια σφιχτά και το Γαλάτσι γιορτάζει. Μην ξεχνάμε όμως πως πολιτισμός είναι και η τέχνη, το θέατρο, ο σεβασμός στο περιβάλλον και στον άνθρωπο, όπου και σε αυτό το κομμάτι το Γαλάτσι μεγαλουργεί μέσα από τις δυνατές ομάδες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

Ενδεικτικά παραδείγματα:

ΓΕΙΤΟΝΕΣ

Είναι Γαλατσιώτες! Έλληνες και μη όλων των ηλικιών. Κάποιοι από αυτούς έχουν κινητικά προβλήματα. Το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η θετική σκέψη και η διάθεση για προσφορά. Ονειρεύονται: μια αλληλέγγυα πόλη, ένα Γαλάτσι πιο πράσινο, καθαρά και ελεύθερα πεζοδρόμια, προσπελάσιμα για όλους. Αγαπούν την ανακύκλωση και προωθούν την κομποστοποίηση. Έχουν όνειρα αξιοποίησης για τους ελεύθερους χώρους πρασίνου. Θέλουν να παραμείνουν δημόσια, καθαρά και επισκέψιμα: το Παλαί, η Λατό, το Λεβεντάκη κ.α. Σήμερα έχει στο ενεργητικό της 47 δράσεις, οικολογικές, καλλιτεχνικές, πολιτιστικές, μορφωτικές, ενεργοποίησης αντανακλαστικών καθώς και δράσεις αλληλεγγύης.

Επικοινωνία: FACEBOOK (GEITONES – ΓΕΙΤΟΝΕΣ) e-mail: [email protected] Παλαιότερες δράσεις τους μπορείτε να δείτε στο www.geitones.com

ΔΡΑΣΗ

Ξεκίνησε από μια ομάδα φίλων, οι οποίοι θέλησαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να ασχοληθούν με την συνέχιση και τη διατήρηση του πολιτισμού, σε όλες του τις πτυχές. Σήμερα έχουν καταφέρει και έχουν ιδρύσει την ομάδα «Λόγου και Τέχνης» όπου και διοργανώνουν λαμπρά φεστιβάλ. Η θεατρική τους ομάδα έχει βραβευτεί πολλές φορές και έχει ανεβάσει παραστάσεις και εκτός Αθηνών, όπως η Ιεράπετρα και η Κύπρος. Η δράση της Δράσης επεκτείνεται και σε περιβαλλοντικά θέματα, καθώς είναι αφορμή για την αναδάσωση και την διαφύλαξη πολλών στρεμμάτων πρασίνου στο Γαλάτσι. Δίνει έμφαση στην νεολαία και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Την χαρακτηρίζουν η φιλία, η επικοινωνία, η συνεργασία, η αλληλεγγύη η διάθεση και το πλατύ χαμόγελο που θα βρεις όταν πας κοντά τους.

Η έδρα της βρίσκεται στη οδό Περεσειάδου 18 (Γκράβα).

Επικοινωνία: Πρόεδρος: Μάνος Βινιεράτος, 2102020559

Αντιπρόεδρος: Ίκαρος Πετρόπουλος, 2102222839

Περισσότερα: www.e-drasi.gr

ΧΟΡΟΠΑΤΗΜΑΤΑ

Το χορευτικό και πολιτιστικό εργαστήρι “Χοροπατήματα” είναι ένας πολιτιστικός σύλλογος που δημιουργήθηκε από την αγάπη των μελών του για την παράδοση και την διάθεσή τους να μοιράζονται αυτή τους την αγάπη με όλο και περισσότερους ανθρώπους. Σε ένα πολύχρωμο φωτεινό περιβάλλον με νεανική και δημιουργική διάθεση καλλιεργούνται πολιτιστικές δράσεις μέσα από τις ανθρώπινες σχέσεις. Διδάσκονται παραδοσιακοί χοροί (για όλες τις ηλικίες από όλη την Ελλάδα), γίνεται εκμάθηση μουσικών οργάνων, τραγουδιού και ζωγραφικής, ( όπως και μουσικοκινητική, hip hop, dance stretch, μοντέρνος χορός και zumba).

Επικοινωνία: Νυμφών & Ρέας 9, Γαλάτσι, Email: [email protected], Σταθερό: 217 73 2 519, Κινητό: 6979 11 81 58

Site: https://xoropatimata.gr/

Facebook: Χορευτικό & Πολιτιστικό Εργαστήρι Χοροπατήματα Διδασκαλία χορού

ΧΟΡΟΣΤΑΣΙ

Πιστός φρουρός της παράδοσης από το 1993. Στον χώρο υπάρχει ολοκληρωμένη λαογραφική συλλογή, που στήθηκε με γνώση, αγάπη, μεράκι και σεβασμό. Με χαμόγελο θα σε υποδεχθεί η δασκάλα παραδοσιακών χορών Μαρία Παπαλού η οποία είναι πιστός φρουρός και συντονιστής για την συνέχιση της ελληνικής παράδοσης. Λειτουργούν καθημερινά, τμήματα εκμάθησης παραδοσιακών οργάνων (μπουζούκι, λαούτο, ούτι, σαντούρι, κανονάκι, βιολί, ακορντεόν, τουμπερλέκι, λύρα), αλλά και παραδοσιακού τραγουδιού. Η αναβίωση των ηθών και των εθίμων είναι ολοζώντανη και συνεχής. Συχνά διοργανώνει μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, διαλέξεις, επισκέψεις σε μουσεία, εκδρομές και συμμετέχει με χαρά σε εκδηλώσεις διαφόρων άλλων φορέων.

Επικοινωνία: Ωρωπού 95, Λαμπρινή,

210-2922250, 210-2130145, 6982 18 09 01

Facebook: ΤΟ ΧΟΡΟΣΤΑΣΙ

ΠΑΙΡΝΩ ΑΜΠΑΡΙΖΑ

Κοινωνικός και πολιτιστικός χώρος αλληλεγγύης και συμμετοχής. Διοργανώνουν πολιτικές, πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, συζητήσεις και δράσεις, προβολές ταινιών, παρουσιάσεις βιβλίων, μουσικές βραδιές, εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας. Διατηρεί δανειστική βιβλιοθήκη και παρέχει δωρεάν μαθήματα ξένων γλωσσών σε μικρούς και μεγάλους. Δημιουργεί δίκτυα – ομάδες εναλλακτικής και αλληλέγγυας οικονομίας, δράσεις των οποίων είναι η δωρεάν παροχή πρώτης ιατρικής φροντίδας σε ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση σε αυτήν. Είναι η αφορμή και ο δημιουργός της δράσης «Χωρίς μεσάζοντες» Γαλατσίου.

Επικοινωνία: Γαλακηδών 11 & Λυσίου – Γαλάτσι

email : [email protected]

τηλ: 210 2929 418

Facebook: Πολιτιστικός & Κοινωνικός χώρος «Παίρνω Αμπάριζα»

Ο χώρος είναι ανοιχτός : Δευτέρα έως Παρασκευή 19:00 – 24:00, Σάββατο & Κυριακή : 11:00-15:00 και 19:00-24:00

Πολλά μπορούν να γίνουν…

Ο εκτός Σχεδίου Οικισμός ΓΑΛΑΤΣΙΟΝ του Δήμου της Αθήνας στη μακρινή, για τους αθηναίους των αρχών του περασμένου αιώνα, περιοχή Ομορφοκκλησιά, άρχισε να δηλώνει την οικιστική παρουσία του στα τέλη του 19ου αιώνα, προσελκύοντας, στην αρχή, βοσκούς από τη Ρούμελη και νταμαρτζήδες από την Κωμιακή της Ορεινής Νάξου. Η πλούσια σε νερά έκταση δυτικά των Τουρκοβουνίων, με τις επίπεδες επιφάνειες και τους γραφικούς λόφους από το Προφήτη Ηλία μέχρι κάτω την Πατησίων (Γκράβα), με το ήπιο – ξηρό κλίμα και το ελεύθερο ξάνοιγμα στο βοριά, ευνοούσε τις καλλιέργειες, και στα πρανή την άγρια πανίδα και χλωρίδα που βορειότερα αναπτυσσόταν στο γνωστό πευκοδάσος της Ομορφοκκλησιάς ή Γαλατσίου. Στο χώρο αυτό, σε μια έκταση 4.5 τετρ. χλμ. μοιρασμένη και διεκδικούμενη από μερικούς μεγαλο«ιδιοκτήτες», άρχισε, παράλληλα με το αυθαίρετο άνοιγμα και λειτουργία δεκάδων λατομείων και ασβεστοκάμινων, η αργή , ανεξέλεγκτην και αυθαίρετη εποίκηση. Και όταν το 1954 το εκτός Σχεδίου Γαλάτσιον έγινε Κοινότης και το 1964 Δήμος Γαλατσίου άρχισε η προσπάθεια να συμμαζευτεί πολεοδομικά η οικιστική αναρχία.

Όμως οι ανάγκες στέγασης των οικιστών, η κερδοσκοπική βουλιμία των οικοπεδεμπόρων, η απουσία του Κράτους και του Δήμου της Αθήνας τις πρώτες δεκαετίες, η άγνοια αρχικά και η απληστία των οικιστών αργότερα σε συνδυασμό με την έλλειψη σχεδιασμένης αντιμετώπισης των αναγκών τους και η απουσία οράματος από την τοπική Εξουσία για μια οργανωμένη πολεοδόμηση και κοινωνική αξιοποίηση του μοναδικού σε έκταση περιαστικού χώρου, είχαν ως αποτέλεσμα το σημερινό πολεοδομικά ανάπηρο Γαλάτσι. Ωστόσο υφίστανται προϋποθέσεις και δυνατότητες για ουσιαστικές παρεμβάσεις και το Γαλάτσι μπορεί να αισιοδοξεί.

Το Γαλάτσι που σήμερα ασφυκτιά λειτουργικά, στερείται Κέντρου Πόλης και μιας άξιας λόγου Πλατείας, με ανεπαρκείς κοινωφελείς υποδομές στις γειτονιές (Παιδικές Χαρές, Χώρους Αθλοπαιδιών κλπ.) έχει όλες τις προϋποθέσεις να σχεδιάσει διαφορετικά το μέλλον του.

Περιβαλλόμενο στην κυριολεξία από ελεύθερες δασικού χαρακτήρα εκτάσεις τριών χιλιάδων περίπου στρεμμάτων όπως το Κτήμα Βέικου, τα Τουρκοβούνια, τα Σεντούκια-Αλεπότρυπα, το Λόφο του Παιδιού και το Λατομείο Λεβεντάκη με την λειτουργική ενοποίησή τους και τη χωροθέτηση ήπιας μορφής χώρων διημέρευσης υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ενός τεράστιου χώρου για φυσική αναψυχή και ψυχαγωγία.

Τα εγκαταλειμμένα λατομεία ( εκτός από την επιχωμάτωση και αναδάσωση σε συνδυασμό με τη χωροθέτηση υπογείως οχληρών χρήσεων του Δήμου –γκαράζ απορριμματοφόρων, αποθήκες κλπ – ή και υποδομών για πολιτιστική δραστηριότητα) και η λοιπή ελεύθερη έκταση στα ανατολικά παρέχουν τη δυνατότητα κατασκευής κυκλοφοριακής παράκαμψης της πόλης για τα διερχόμενα οχήματα με κατεύθυνση από Βορά προς Νότο και αντίστροφα. Αυτό θα επιτρέψει το περιορισμό του αριθμού των ζωνών κυκλοφορίας και την κυκλοφοριακή υποβάθμιση της Λ. Βείκου, την κατασκευή ποδηλατόδρομου, την αύξηση του πρασίνου στην καρδιά της πόλης και με τη βύθισή της σε δύο-τρία σημεία τη λειτουργική ενοποίηση των πεζοδρομίων της γεγονός που θα απογειώσει την κοινωνική αλλά και εμπορική σημασία της.

Στα δύο μεγάλα οικόπεδα, το απαλλοτριωθέν στο Νέο Τέρμα (Ηνιόχου) και το άλλο στο Παλιό Τέρμα ( Λ. Γαλατσίου-Αγ. Γλυκερίας), του οποίου οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης πρέπει να επιταχυνθούν, παρέχεται η δυνατότητα κατασκευής δύο σύγχρονων μεγάλων ανοιχτών Πλατειών. Αυτές οι δύο Πλατείες σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων στον άξονα μιας κυκλοφοριακά υποβαθμισμένης Λ. Βείκου θα προσδώσουν πολεοδομική ταυτότητα στο Γαλάτσι, θα αναβαθμίσουν την αισθητική του αστικού χώρου και θα εξελιχθούν σε έναν τεράστιο , άνετο και ασφαλή χώρο κοινωνικής συνάντησης και αναφοράς.

Στο πλέγμα των αναγκαίων παρεμβάσεων που εν συντομία ανέπτυξα παραπάνω πρέπει να επιδιωχθεί και η παραχώρηση στο Δήμο Γαλατσίου των εγκαταστάσεων του Ολυμπιακού ΠΑΛΑΙ. Στα 35.000 τ. μ. μπορούν, μετά από τις απαραίτητες προσαρμογές να στεγασθούν οι αθλητικές δραστηριότητες των σωματείων των όμορων οικισμών, Υπηρεσίες του Δήμου ή και του Δημοσίου, πολιτιστικές δραστηριότητες όπως θεατρικές παραστάσεις – κινηματογραφικές προβολές – εκθέσεις έργων ζωγραφικής – βιβλίων κλπ, Συνέδρια, Συναυλίες, αθλητικοί αγώνες ευρύτερου ή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος κλπ. κλπ. και φυσικά υπηρεσίες για τις ανάγκες των εργαζομένων και των επισκεπτών καθώς και συναφείς, αποδεκτές, ήπιας μορφής εμπορικές χρήσεις στο πλαίσιο συγκεκριμένων αυστηρών προδιαγραφών.

Τέλος με τη βύθιση της Λ. Βείκου από την Πεζογέφυρα μέχρι τη διασταύρωσή της με την οδό Βυζαντίου μπορεί να επιτευχθεί η φυσική – λειτουργική συνέχεια του χώρου του ΠΑΛΑΙ, και της περιβάλλουσας αυτού δασικής έκτασης όπου και το αρχιτεκτονικό βυζαντινό στολίδι της Ομορφοκκλησιάς, με το Άλσος Βέικου – Αθλητικό Κέντρο Γαλατσίου. Και φυσικά με το σύνολο της λειτουργικά ενοποιημένης έκτασης των χιλιάδων στρεμμάτων που στην αρχή περιέγραψα.

Το Γαλάτσι, μετά από μια παρέμβαση αυτού του μεγέθους και ποιότητας σε συνδυασμό και με την προβλεπόμενη σύνδεσή του με το δίκτυο του Μετρό , από απλό κυκλοφοριακό σταυροδρόμι μπορεί να εξελιχθεί σε ένα ελκυστικό Κέντρο Αθλητισμού, Πολιτισμού, Οργανωμένης Ψυχαγωγίας και φυσικής αναψυχής του Λεκανοπεδίου με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την κοινωνία και την Οικονομία της πόλης.

Νέστωρ Χατζούδης

email: [email protected]

Ονοματοδοσία και συνοικίες

Τυπικά τα όρια, γιατί όλα καλά με τους γείτονες…

Ας αρχίσουμε από το όνομα της περιοχής όπου σχετικά με αυτό υπάρχουν διάφορες εκδοχές, μύθοι και ιστορίες ενδιαφέρουσες που εν μέρει έχουν μια κάποια βάση. Με κοινή αποδοχή εξ΄ αιτίας της τεκμηρίωσης και των πηγών υπερίσχυσε η εξής: Όταν άρχισε ο ξεσηκωμός κατά της τουρκικής κατοχής, η οικογένεια Γαλάκη πήρε ενεργό μέρος στον ένοπλο αγώνα. Ο Συμεών Γαλάκης ανέλαβε εκ μέρους της Αθηναϊκής Κοινότητας την ευθύνη να καταγράψει και να εκτιμήσει τα ακίνητα τη Αθήνας, τα οποία είχαν δεχθεί οι Αθηναίοι να μεταβιβάσουν στο κράτος. Η οικογένεια Γαλάκη είχε στην περιοχή γύρω από την Μονή της Αγίας Γλυκερίας χωράφια με καλλιέργειες και όπως ήταν φυσικό, το επώνυμό της ονομάτισε τον ευρύτερο χώρο. Σύμφωνα με τον τσιτακισμό της προφοράς των Αθηναίων που πρόφεραν το κ και το τ ως τσ, έγινε Γαλάτσι. Γαλάτσι το βαφτίσαμε λοιπόν και σήμερα είναι Δήμος που ανήκει στα βόρεια προάστια της Αττικής αν και με την συνεχόμενη επέκταση της Αθήνας, εντοπίζεται πλέον και στο κέντρο της πόλης. 4 τ.χλμ η έκτασή του. Γείτονές του στα βόρεια είναι η Νέα Ιωνία, στα ανατολικά η Φιλοθέη και το Παλαιό Ψυχικό, ενώ στα νότια και δυτικά ο Δήμος Αθηναίων. Οι Γαλατσιώτες στο περίπου είναι 59.500. Εντός ορίων Γαλατσίου συμπεριλαμβάνονται οι εξής συνοικίες:

Περιβόλια ή Ναξιώτικα

Καταλαμβάνει όλο το κομμάτι της οδού της Αγίας Γλυκερίας και κάτω. Δεν χρειάζεται εξήγηση η προέλευση του ονόματος. Είναι από τους πολλούς κατοίκους εκ Νάξου που πρωτοεγκαταστάθηκαν στην περιοχή και συγκεκριμένα επέλεξαν αυτό το χώρο για να είναι κοντά μεταξύ τους. Περιβόλια γιατί είχαν γεμίσει με λουλούδια την γειτονιά. Ήταν γεμάτη με κρίνους και ζουμπούλια που η μυρωδιά τους έφθανε παντού…

Καραγιαννέϊκα

Καλύπτει ένα μέρος του σημερινού Αττικού Άλσους και φθάνει ως κάτω στο σημερινό Παλαιό τέρμα. Τον Οκτώβριο του 1921, μετά από αγωγές μεταξύ διαφόρων διεκδικητών και μετά από κλήρωση του Πρωτοδικείου Αθηνών ο κλήρος έλαχε στην οικογένεια Καράγιαννη. Όπως είναι λογικό, το επίθετο μιας επιφανούς οικογένειας έπρεπε να βαπτίσει τα αβάπτιστα τότε σημεία.

Μενιδιάτικα

Η ονοματολογία δόθηκε από τους πρώτους κατοίκους που εγκαταστάθηκαν εκεί. Ήταν βοσκοί από το Μενίδι οι οποίοι βρήκαν διαθέσιμη γη για τα κοπάδια τους. Μενιδιάτικα σήμερα ονομάζεται η περιοχή από το δεξί τμήμα της Λεωφόρου Βεΐκου και φθάνει έως το Άλσος της Βεΐκου.

Ακτημόνων: Είναι όλο το αριστερό τμήμα της οδού Πρωτοπαπαδάκη, όπως ανεβαίνουμε και φθάνει μέχρι τον αυχένα του ψυχικού. Ιστορικά το όνομα πάρθηκε από τους Ακτήμονες οι οποίοι κατέλαβαν την συγκεκριμένη περιοχή και εγκαταστάθηκαν.

Κρητικά

Ξεκινούν από την οδό Καραΐσκάκη και φθάνουν μέχρι περίπου την οδό Ωρωπού. Είναι η περιοχή που δημιουργήθηκαν τα πρώτα ασβεστοκάμινα στο

Γαλάτσι και έτσι κατοικήθηκε από εργάτες, ώστε να είναι κοντά στην δουλειά τους. Σήμερα είναι μια ήσυχη συνοικία, μια ήσυχη γειτονιά.

Ακτημόνων

Είναι όλο το αριστερό τμήμα της οδού Πρωτοπαπαδάκη, όπως ανεβαίνουμε και φθάνει μέχρι τον αυχένα του Ψυχικού. Ιστορικά το όνομα πάρθηκε από τους Ακτήμονες οι οποίοι κατέλαβαν την συγκεκριμένη περιοχή και εγκαταστάθηκαν.

Λαμπρινή

Αποτελεί την πιο γνωστή περιοχή εκτός του κεντρικού Γαλατσίου. Ξεκινάει από την οδό Τραλλέων και κατηφορίζει. Λέγεται πως η Λαμπρινή ήταν θετή κόρη του Σουλιώτη, οπλαρχηγού και αρχηγού φάρας, Λάμπρου Βέκου. Μάλιστα δεν την διαχώρισε από τις άλλες του κόρες, εν αντιθέσει της έδωσε και παραπάνω ¨προικιά¨, γιατί της είχε μεγάλη αδυναμία. Η Λαμπρινή σήμερα είναι σημείο συνάντησης για όλους. Διαθέτει την μεγάλη πλατεία του Αγίου Ανδρέα και είναι γεμάτη με πεζόδρομους. Το πράσινο και τα δέντρα κάνουν παντού την παρουσία τους, μάλιστα είναι σπίτι για πολλά πουλιά διαφόρων ειδών που στεγάζουν τις φωλιές τους σε αυτά, σε σημείο να αποτελεί μιας μορφής θέαμα το όλο σκηνικό.

Γενικά πάντως τα σύνορα και οι συνοικίες τοποθετούνται καθαρά για τυπικούς λόγους, για να υπάρξει γεωγραφικός χάρτης και σωστός προσανατολισμός. Δεν υπάρχει μεγάλη αυστηρότητα στο θέμα, ούτε τοποθετούνται σύρματα συνόρων. Είναι καλός και αγαπημένος γείτονας το Γαλάτσι. Μοιράζεται πολλές φορές οδούς, δρόμους και σχολεία με τους διπλανούς του. Τα βρίσκουν μια χαρά χωρίς να υπάρχει καμία αντιπαράθεση.

Κεφάλαιο Καφενεία

Βήμα ανδρών

Σύμφωνα με μαρτυρίες (όπως αναφέρει ο Νέστωρ Χατζούδης στο βιβλίο του «Το Γαλάτσι και οι Γαλατσιώτες στο διάβα του 20ου αιώνα») λέγεται πως το πρώτο καφενείο στο Γαλάτσι άνοιξε από κάποιον εργάτη νταμαριού στη περιοχή, ο οποίος δυσκολεύονταν να θρέψει με τον γλίσχρο μισθό τον ίδιο του τον εαυτό αλλά και ακόμη 7 πρόσωπα (γυναίκα και 6 παιδιά) που υπάγονταν υπό την προστασία του. Κατάφερε λοιπόν να αγοράσει ένα πολύ μικρό κομμάτι γης, στον σημερινό αριθμό 69 της οδού Γαλατσίου. Έστησε ένα αρκετά πρόχειρο παράπηγμα, κάρφωσε την ταμπέλα ¨ΕΔΩ Ο ΛΙΝΑΡΑΣ¨ και άρχισε να λειτουργεί ως ταβέρνα – καφενείο, όπου και πολύ γρήγορα έγινε το στέκι των πρώτων νταμαριτζήδων. Τα πρωινά το κρατούσε η μάνα του, για να μη λείψει από το νταμάρι και ετοίμαζε το κολατσιό δεκάδων εργατών. Στο διάλειμμα οι εργάτες έσπευδαν εκεί κουρασμένοι και λιγωμένοι με ακατάσχετη επιθυμία για λιπαρό φαγητό και ένα-δυο κρασάκια. Ακούγονταν συνεχώς η φράση ¨ένα κρασί με μεζέ με σάλτσα¨ για παραγγελία και στην συνέχεια έγινε πιο περιεκτική στο ¨Λιναρά, βάλε μια σάλτσα¨ και κατέφθανε στο τραπέζι ο μεζές να κολυμπά στην σάλτσα και αρκετό ψωμί ώστε να γίνονται απανωτές βούτες να χορτάσει ο εργάτης. Όμως το μεγάλωμα της πελατείας άλλαξε και μεγάλωσαν οι απαιτήσεις. Έπρεπε να υπάρξει ένας καταλληλότερος χώρος συνθηκών και η λύση δόθηκε με την τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων στον λοφίσκο που υπήρχε απέναντι και χάριν στον καταστηματάρχη του πρώτου καφενείου η πλατεία μετέπειτα ονομάστηκε ¨Πλατεία Λιναρά¨

Στην συνέχεια της ιστορίας τα καφενεία άνοιγαν το ένα μετά το άλλο. Αποτέλεσαν το σημείο συνάντησης των ανδρών. Για αυτούς ήταν η επαφή με τον έξω κόσμο και η πληροφόρηση και τα τεκταινόμενα. Βλέπετε δεν υπήρχε τότε το google, ούτε το facebook…

Περίμεναν όλη μέρα να τελειώσει η χειρωνακτική και δύσκολη δουλειά τους, να πάνε στο καφενείο. Δεν χρειαζόταν να ρωτήσεις καμιά γυναίκα για το που βρίσκονταν ο άντρας της το απόγευμα, ήταν περιττό. ¨Στο καφενείο¨. Βασικά δεν χρειαζόταν να ρωτήσεις καν σε ποιο καφενείο. Ήταν ονοματισμένα τα καφενεία. Στο τάδε μαζεύονται οι Κρητικοί, στο τάδε οι Ναξιώτες, στο άλλο οι Πελοποννήσιοι κ.ο.κ. Δεν είχαν καμιά διαφορά οι άνδρες μεταξύ τους, εν αντιθέσει μάλιστα ήταν πάνω τους η ίδια κούραση, κατάγονταν από το ίδιο μέρος, είχαν ίδιο σκοπό και ελπίδες για το μέλλον. Η διαφωνία τους περιοριζόταν στον πολιτικό και στο αθλητικό χώρο και αυτή στα πλαίσια του χιούμορ και του χαβαλέ.

Δεν υπήρχε διακόσμηση ιδιαίτερη στο μαγαζί, απλά τα απολύτως απαραίτητα. Τραπέζια, καρέκλες, ένα ρολόι στον τοίχο καρφωμένο, καμία ασπρόμαυρη φωτογραφία του τόπου τους, άντε καμιά από τον Καζαντζίδη που τραγουδούσε για την εργατιά, την ξενιτιά και τις δυσκολίες. Για αυτούς τραγουδούσε ο Στέλιος…

Πέντε πράγματα το menu, δεν δυσκολευόσουν, ούτε προσπαθούσε να σε πείσει κανένα γκαρσόνι ώστε να προωθήσει κάτι από τον κατάλογο. Απλά πράματα: ελληνικός καφές, ρακί, μπύρα, ούζο, καμιά γκαζόζα και ο μεζές τους βεβαίως. Τα δουλεμένα χέρια τους, δεν ήταν ποτέ άδεια. Κρατούσαν τα ζάρια ή τα πούλια από το τάβλι, τα τραπουλόχαρτα της δηλωτής, της πρέφας κτλ, το άφιλτρο sante τσιγάρο ή το assos ή και τα δυο μαζί ταυτόχρονα.

Τα πρωινά τα καφενεία λειτουργούσαν και ως σημείο εύρεσης εργασίας. Μαζεύονταν οι εργάτες πρωί πρωί και περίμεναν να περάσει κάποιος εργολάβος με το φορτηγό, ο οποίος χρειάζονταν εργατικό δυναμικό προσωρινά και άμεσα. Η συνεννόηση γίνονταν πολύ γρήγορα ώσπου ο εργάτης πήδαγε στην καρότσα του αυτοκινήτου. Ήταν τα πρώτα τηλεφωνικά κέντρα τα καφενεία. Εκεί πήγαινες για να επικοινωνήσεις με τους ανθρώπους σου, που βρίσκονταν μακριά. Οι γυναίκες κανόνιζαν να πάνε συγκεκριμένη ώρα για τα τηλεφωνήματα τους, ώστε να παρευρίσκονται στο χώρο όσο το δυνατό λιγότεροι άντρες. Μάλιστα, αν κάποια ήθελε κάτι, προτιμούσε να στείλει το παιδί της παρά να παρευρεθεί η ίδια.

Δεν άργησαν στα καφενεία να μπουν τα φλιπεράκια, τα γνωστά μπλιμπλίκια που λέγανε, που έγιναν ο εθισμός των νέων. Λειτουργούσαν με κέρματα και αποκτούσε μεγάλη αίγλη στην παρέα όποιος κατάφερνε να κερδίσει.

Τα καφενεία ήταν ο τρόπος έκφρασης και το βήμα των ανδρών. Ο τρόπος να μάθουν τα νέα του χωριού τους, τα κουτσομπολιά, τις εξελίξεις. Δεν ήταν λίγες οι φορές που το καφενείο στάθηκε αφορμή για προξενιά, κουμπαριάς και γάμων. Εκτιμούσε τον δουλευτή και τον έξυπνο γαμπρό ο πατέρας για την κόρη, σύμφωνα με όσα έβλεπε και άκουγε. Το Σάββατο επειδή την επομένη δεν είχαν δουλεία, συχνά κατέληγε σε ρεφενέ η υπόθεση, με απλά πράγματα πάλι. Κατόπιν συνεννόησης έπαιρναν όλοι μαζί συνεταιρικά κρέας από το χασάπη που το μαγείρευε ο μαγαζάτορας και ίσως αν ήταν εύκαιρος κάποιος γνώστης μουσικής από τους παρόντες να ακούγονταν και νότες παραδοσιακές.

Λειτουργούν ακόμη καφενεία στο Γαλάτσι, αρκετά μάλιστα. Παρόλη την εξέλιξη, δεν επηρεάστηκαν από την μόδα, ούτε έσπασαν το ¨Άβατο του Αγίου Όρους¨ για τις γυναίκες. Έγραψαν και γράφουν ιστορία. Είναι ιστορική πηγή όσα έγιναν, όσα ειπώθηκαν μέσα σε αυτά. Βοήθησαν τους παρευρισκόμενους άμεσα και τους απόντες έμμεσα.

Κεφάλαιο Hip Hop

“Όπως και να ‘χει όμως,

Γαλάτσι City δε σ’ αλλάζω.

Εγώ ποτέ μου, άλλε μου εαυτέ μου

Γαλάτσι City δε σ’ αλλάζω.”

Eisvoleas

Πήρα τηλέφωνο κάποιον πολύ καλό μου φίλο γιατί ήξερα από παλαιότερες συζητήσεις, πως ως μαθητής ήταν αυτόπτης μάρτυρας της γέννησης του hip hop στο Γαλάτσι. Η συνάντηση μας έλαβε χώρα στο σχολικό συγκρότημα της Γκράβας και συγκεκριμένα στον διάδρομο μεταξύ του 1ου και 2ου λυκείου. Ένας διάδρομος γεμάτος graffiti από τους μαθητές, γεμάτος ιστορία, γεμάτος εφηβικό συναίσθημα. Εκεί ήθελε, γιατί όπως μου είπε, σε αυτόν το διάδρομο έκαναν την εμφάνισή τους, τα πρώτα ψήγματα της hip hop κουλτούρας του Γαλατσίου. Μας πήρε ώρα να ξεκινήσουμε, γιατί χάθηκε λίγο στις αναμνήσεις, που ξύπνησαν στο μυαλό του τότε μαθητή και σήμερα εκπαιδευτικού Αντώνη.

H ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ HIP HOP

Γαλάτσι λοιπόν στη δεκαετία του ΄90 και η ιδιωτική τηλεόραση εισβάλει στην ζωή των Ελλήνων για τα καλά. Ο αμερικανικός τρόπος ζωής λανσάρεται από τα ΜΜΕ με τέτοια πειθώ και τελειότητα όπου κατέληξε να θεωρείται σχεδόν οπισθοδρομικός, όποιος δεν στάθηκε πιστός ακόλουθος του. Η πλασματική καλοπέραση μέσω των τραπεζικών δανείων που τόσο εύκολα δίνονταν τότε, προσπαθεί να μετατρέψει το american dream σε greek dream και την κατάκτηση αυτού, ως απαραίτητη προϋπόθεση ευτυχίας. Οι μαθητές της Γκράβας, ζώντας όλες τις δυσκολίες της εφηβείας, καλούνται να ωριμάσουν γρήγορα, σε ένα Γαλάτσι που πάλευε να αποφασίσει αν ανήκει στην κουλτούρα του κέντρου των Αθηνών ή των Βορείων προαστίων. Η οργή που προκάλεσε στη νεολαία ο πολιτιστικός ευνουχισμός, γονιμοποιήθηκε με την σκληρή πάλη που έδιναν οι νέοι να αποκτήσουν ιδεολογική συνείδηση και μετά από ένα αρκετά δύσκολο τοκετό, ήρθε στη ζωή το hip hop στους σχολικούς διαδρόμους των γυμνασίων και των λυκείων της Γκράβας.

Το hip hop έρχεται να δώσει αγώνα ενάντια στο σύστημα, τον φασισμό και το ρατσισμό. Να δώσει συμπαράσταση αγάπη και σεβασμό στην διαφορετικότητα. Να αφυπνίσει τις συνειδήσεις της νεολαίας και να ακονίσει το μυαλό της νέας γενιάς. 3 τα βασικά χαρακτηριστικά της κουλτούρας του hip hοp: 1) Rap: γράφεις στίχους να εκφράσεις όσα νιώθεις. Στίχους αντίδρασης για να προκαλέσεις δράση. 2) Graffiti: ζωγραφίζεις συνθήματα με βαθύτερα νοήματα σε δημόσιους χώρους. Συνθήματα, και αντιπροσωπευτικά σχέδια. Σχέδια και σύμβολα που εκπροσωπούν χίλιες εφηβικές σκέψεις. Το Γαλάτσι το ΄90 ήταν γεμάτο από graffiti. 3) Break dance: χορεύεις για να εξωτερικεύσεις όλα όσα νιώθεις. Για να βγάλεις την ένταση και την πίεση που έχεις συσσωρεύσει.

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ

Πρώτα συγκροτήματα οι Α.Γ: οι Άγνωστοι-Γνωστοί, οι Σκιές και οι Ρ.Τ.Μ : Ραψωδοί Του Μίσους. Έκαναν τις πρώτες τους εμφανίσεις στο Ναυάγιο και στο Athens view στο Γαλάτσι.

Ο Ηλίας Παπανικολός aka Εισβολέας , Λιάκος για όλους εμάς γεννημένος το ΄81 ξεκίνησε όπως ο ίδιος έχει δηλώσει το hip hop σε μια πολύ δύσκολη εποχή για την Ελλάδα, αλλά παρά τις «κακουχίες» κατάφερε να περάσει και να ανυψώσει με τον τρόπο του, την κουλτούρα του είδους. Τον διακρίνει η απλότητα και η αμεσότητα που έχει με τον κόσμο. Καταφέρνει και ενώνει το hip hop άψογα με το ρεμπέτικο χρησιμοποιώντας διάφορα μουσικά όργανα από την μικρασιάτικη κουλτούρα σε συνδυασμό με τα samples. Εκείνο που τον κάνει να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους ράπερς είναι η μεταδοτικότητα και η θετική ενέργεια που δίνει στον κόσμο κάνοντας τον να περνάει καλά, ενώ συγχρόνως τον βάζει και σε σκέψεις… Ο Αντώνης θυμάται στα διαλείμματα των Λιάκο με φαρδύ παντελόνι και μακριά φαρδιά μπλούζα.

ΒΗΤΑ ΠΕΙΣ

Β.Π: Βήτα Πεις -23-. Εκεί πάλι, στο σχολικό συγκρότημα της Γκράβας ξεκινούν σιγά σιγά τα πρώτα τους βήματα οι Β.Π καταφέρνοντας σήμερα να είναι οι στυλοβάτες της σκηνής του hip hop. Αυτά είπε ο Αντώνης και είναι αλήθεια. Σχετικά με την προέλευση του ονόματος του συγκροτήματος έχουν γραφεί και ακουστεί πολλά. Κάποιοι λένε πως είναι Βόρεια Προάστια, κάποιοι Βάρα Προσοχή και κάποιοι άλλοι Βάπτισμα Πυρός. Οι ίδιοι, το αφήνουν στην κρίση του κόσμου. Οι Βήτα Πεις είναι ομάδα με όλα τα χαρακτηριστικά που διέπει μία ομάδα. Έχουν οπαδούς όχι απλούς ακροατές! Μέλη των Βήτα Πεις είναι: ο Άκης aka Hatemost, o Πάρης aka Pure form και ο Χρίστος aka Άσαρκος. Δίνουν γροθιά δυνατή στο κατεστημένο με τους στίχους τους. Διαθέτουν δωρεάν στον κόσμο τα cd τους στο internet.

Δεν θέλουν να γίνουν υπόλογοι σε καμιά δισκογραφική εταιρεία που θα θελήσει για εμπορικούς λόγους να αλλοιώσει και να χαλάσει όσα έγραψαν. Δρουν ελεύθεροι χωρίς κανέναν πάνω από το κεφάλι τους, να τους υποδεικνύει τον τρόπο που θα χειριστούν τη μουσική τους. Όταν γιόρτασαν τον Δεκέμβριο του 2013 τα 10 χρόνια ύπαρξής τους, κατάφεραν να γεμίσουν το στάδιο του Sporting με 4000 οπαδούς. Ήταν η πρώτη φορά στην Ελλάδα που συγκρότημα hip hop συγκέντρωσε τόσο κόσμο, ο οποίος θέλησε να γιορτάσει και να μοιραστεί μαζί τους τη χαρά. Είναι απλά και καθημερινά παιδιά με όλη τη σημασία. Επιτυχία ονομάζεται αυτό.

ΕΠΙΛΕΚΤΟΙ

Οι Β.Π συνεργάστηκαν με τους μικρότερους ηλικιακά εκπροσώπους του hip hop και ουσιαστικά έγιναν αφορμή για να τους αναδείξουν. Επίλεκτοι ή Επίλεκτη Ομάδα. Σύμβολό τους είναι ο αριθμός 66. Με τους Β.Π συνεργάστηκαν στο cd με τίτλο: «Συνάντηση 14:15» Όταν η συνάντηση είναι 14:15 οι δείκτες του ρολογιού δείχνουν τον αριθμό 2 για την ώρα και 3 για τα λεπτά και έτσι δημιουργείται ο αριθμός των Β.Π 23. Η ομάδα των Επίλεκτων αποτελείται από 4 Γαλατσιώτες: τον Sonqo Pura, τον Manito, τον Toni Raw και τον Jones. Η τετράδα αυτή έχει κάνει καταπληκτική δουλειά στο κεφάλαιο του hip hop. Θέλουν να ναι τέλειο κάθε τους βήμα. Προσεκτικό και τέλειο όπως δήλωσαν και τα καταφέρνουν. Ακολουθούν το παράδειγμα των Β.Π και δεν πουλούν τα cd τους ούτε έχουν επαφή με δισκογραφικές. Δωρεάν στο χώρο του διαδικτύου η δουλεία τους.

Έτσι λοιπόν τυπικά και άτυπα όλοι αυτοί οι δημιουργοί – εκπρόσωποι αυτού του διαφορετικού στυλ μουσικής συνέθεσαν το GLAC team ( Galatsi Location Athens City) team. Η κουλτούρα του hip hop πέρασε από πολλά στάδια. Από το ζενίθ στο ναδίρ και τούμπαλιν. Με πυρήνα το Γαλάτσι και πανελλαδική πλέον εμβέλεια αυτήν την στιγμή το GLAC team βρίσκεται σε εγρήγορση και ψάχνει να βρει μια νέα ταυτότητα ώστε να ενταχθεί επάξια στην σημερινή κρίση, που βιώνει σε ηθικό και οικονομικό επίπεδο η κοινωνία. Θα τα καταφέρουν πάλι και θα μας αφυπνίσουν. Είμαι σίγουρος. Το ΄χουν οι τύποι. « Έχουμε ανάγκη να ακούσουμε αυτά που έχουν να μας πουν» είπε τελειώνοντας ο Αντώνης.

Ευχαριστίες

Το αφιέρωμα στο Γαλάτσι, που με σεβασμό στην ιστορία και στους κατοίκους του συντάχθηκε, δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς την βοήθεια, όπου με μεγάλη προθυμία και ευχαρίστηση, μας προσέφεραν οι ακόλουθοι:

Αναστάσιος Μαυράκης

Άντα Μονογιού

Αντώνης Σταυριανός

Άρης Παπαδοκωστόπουλος

Αρχιμανδρίτης Νικόλαος Λιόλιος

Έλενα Θεοδωροπούλου

Ελένη Ηλία

Εύα Κιάφα

Ευγενία Δέτσικα

Κατερίνα Μπουγιούκα

Κώστας Πασσαδέλλης

Μάνος Ελευθερίου