“Murmuration of starlings”: Παράλληλοι σχηµατισµοί από εκατοντάδες πουλιά µε ταυτόχρονη κίνηση ως µια ενιαία οντότητα. Φαινόµενο της φύσης που συµβαίνει τις πρώτες πρωινές ώρες στα µέσα του φθινοπώρου και παραµένει ακόµα ανεξήγητο από την επιστήµη της φυσικής και της βιολογίας.
Eχει τύχει ποτέ να δεις από κοντά σµήνος από πουλιά σε ουράνιο σχηµατισµό;
Έχεις βρεθεί ποτέ δίπλα σε λίµνη την αυγή, ακριβώς την στιγµή που ξεκινούν να συγχρονίζονται, φτερουγίζοντας ορµητικά πάνω από το σώµα σου;
Φαντάσου εκατοντάδες ψαρόνια να κινούνται όλα µαζί ταυτόχρονα µε χάρη έµπειρου χορευτή. Κάνοντας κυκλικές φιγούρες σαν µεταξωτό φουλάρι που το φυσάει απαλά ο άνεµος. Σαν κύµα. Σαν συγχορδία από βιολιά και πιάνο αποτυπωµένη σε κινούµενη εικόνα. Να σε φλερτάρουν µε µια αίσθηση επίδειξης, κι εσύ να νιώθεις να ερωτεύεσαι, να δακρύζεις και να νοµίζεις ότι θα σπάσει όπου να ’ναι η καρδιά σου. Παρατηρείς καθώς ακολουθούν τον αόρατο µαέστρο της φύσης. Υπακούεις καθώς κι αυτά υπακούουν µε θέρµη στον ασυµβίβαστο και σιωπηλό αρχιτέκτονα του σύµπαντος. Κάτι ξέρουν. Κάποιο µυστικό γνωρίζουν και αρνούνται να το µοιραστούν µαζί µας.
Ανέκαθεν οι άνθρωποι προσπαθούσαν να επωφεληθούν παρατηρώντας το ζωικό βασίλειο. Τα κοφτερά νύχια ενός αρπακτικού για να φτιαχτεί το πρώτο αιχµηρό εργαλείο, το σχήµα ενός θαλάσσιου κήτους για να κατασκευαστεί το πρώτο πλοιάριο, το πέταγµα ενός πτηνού για να εφευρεθεί το πρώτο αεροπλάνο.
Ξόδεψαν εκατοντάδες χιλιάδες ώρες να παρατηρούν το αρσενικό λιοντάρι να επιτάσσεται των υπολοίπων, την κίνηση ενός γερακιού όταν παγιδεύει το θήραµα, τον άγριο λύκο να διεκδικεί την αρχηγία, τα τεχνάσµατα της αλεπούς να πετυχαίνει στην κλεψιά, τους ελιγµούς των ερπετών και των αίλουρων όταν επιτίθενται στην λεία τους…
Η ανάγκη για επιβίωση µετετράπη σε ανάγκη για αρχηγία. Εξουσιαστική µανία, πονηριά και βίαιο κύρος από κάποιους λίγους ισχυρούς για να χειραγωγήσουν άνετα το πλήθος, τους αδύναµους, τους φτωχούς, τους γέρους και τους νέους. Και το καταφέρνουν σχεδόν εξ’ολοκλήρου. Λέµε σχεδόν, γιατί ακόµα το ψάχνουν. Κατάφεραν τα πάντα εκτός από το καταλάβουν πώς
ένα σµήνος από πουλιά δηµιουργεί σχηµατισµούς τόσο συγχρονισµένους και έξοχους χωρίς ηγέτη και εντολέα, ελεύθερα κι όµως συλλογικά.
Χρησιµοποίησαν την τηλεόραση ώστε χιλιάδες άνθρωποι να βλέπουν ταυτόχρονα το ίδιο πρόγραµµα, την µόδα για να προσδώσουν την οµοιοµορφία που εκείνοι επιθυµούν, το χρήµα για να ξεχωρίσει η κάστα τους, το ίντερνετ για να πιαστούµε όλοι στον παγκόσµιο ιστό τους, αράχνες που καραδοκούν, µε τα άπειρα µάτια τους να παρατηρούν τι γράφουµε, τι ψάχνουµε, τι µας αρέσει να ανεβάζουµε. Τι µας εξιτάρει, τι µας πρεσβεύει και τι µας ενώνει. Σε µια µάταιη προσπάθεια να µας κάνουν να κινηθούµε ως ενιαία µονάδα, ελεγχόµενη και εξαρτώµενη σαν κατηφές, µελλοντολογικό βιβλίο του Οργουελ για την νέα τάξη πραγµάτων. Ας µην ξεχνάµε όµως αυτό που µας έλεγε ο µακαρίτης Τζίµης Πανούσης: “Στην νέα τάξη πραγµάτων, τα πράγµατα θα είµαστε εµείς”.
Παρατηρώ τους νέους στο βαγόνι του τρένου. Τόσο υπέροχα πλάσµατα, πραγµατικά θαύµατα, µε τα όµορφα πρόσωπά τους, τα γυαλιστερά µαλλιά τους, την απλότητα στο βλέµµα τους, να χειρίζονται µε απίστευτη ταχύτητα τα κινητά τους, να συνεννοούνται µεταξύ τους µε µηνύµατα σε κλάσµα του δευτερολέπτου, µε µια αστείρευτη διάθεση για επικοινωνία έστω και από απόσταση. ∆εν είµαι εγώ που θα κρίνω αν κάνουν καλά ή όχι. ∆εν είµαι εγώ που θα τους πατρονάρω στον τρόπο που κάνουν φιλίες και επαφές. ∆εν µπορώ όµως να µην θαυµάσω την ευστροφία τους, την αυτοκυριαρχία τους, την άνεση που έχουν να επιβιώνουν σε έναν κόσµο τόσο πονηρό και επικίνδυνο. Αν µη τι άλλο, θαυµάζω το πάθος τους να χρησιµοποιούν ό,τι τους προσφέρεται, καλό ή κακό, ένοχο ή αθώο, για να επικοινωνήσουν µεταξύ τους, να ταυτιστούν, να γίνουν ένα, να καταργήσουν τις αποστάσεις, να µοιραστούν πληροφορίες. Θα ήταν άδικο να τους συγκρίνω µε εµάς τους παλιότερους, όταν εµείς οι ίδιοι προτιµήσαµε την αποξένωση.
∆εν ανησυχώ. Η γενιά τους αγαπάει τον ηλεκτρισµό και την ιδέα µιας κοινωνίας στηριγµένης στο θαύµα µιας γερής επαναφορτιζόµενης µπαταρίας. Όχι, δεν ανησυχώ. Σε δέκα χρόνια το πολύ θα ξεπεταχτεί µια καινούργια γενιά που θα θεωρήσει δεδοµένη την τεχνολογία που εµείς τώρα θεωρούµε µαγική. Σε είκοσι χρόνια θα θελήσει να εξελιχθεί ίσως πάρα πέρα, σε µορφές επικοινωνίας που θα απέχουν πολύ από παγκόσµιους ιστούς και αντρόιντ συσκευές. Σε πενήντα χρόνια από τώρα ίσως φτάσει να επικοινωνεί µε τηλεπάθεια. Σε εκατό και σε διακόσια πού ξέρεις τι και πώς…
Ώσπου κάποτε να φτάσουν στο σηµείο να συνδεθούν κι αυτά πνευµατικά σαν τα αποδηµητικά πουλιά. Να απογειώνονται νοερά σαν ανθρώπινο σµήνος από πολύχρωµα ψαρόνια, κάνοντας ελιγµούς ταυτόχρονα σαν µπαλαρίνα που ερµηνεύει την λίµνη των κύκνων από ψηλά, διασχίζοντας τα σηµεία του ορίζοντα σαν νότες σε πεντάγραµµο, χωρίς θόρυβο και χωρίς πληκτρολόγια, χωρίς οπτινές ίνες και ηλεκτροµαγνητισµό. Ακολουθώντας µε σιγουριά και µε συναίσθηµα το κάλεσµα ενός συλλογικού νοός που θα ακούει στο όνοµα της οµορφιάς και της απλότητας. Για φαντάσου…
Αυτή είναι η ευχή που κάνω σβήνοντας το γενέθλιο κερί µου. Αυτή είναι η εικόνα που φέρνω στον νου όταν χαζεύω τα σπουργίτια από το διαµέρισµά µου. Όταν ακούω τα πρωινά κοτσύφια από το πάρκο απέναντί µου. Κλείνοντας τα µάτια, αυτό θα ονειρευτώ. Βλέποντας ένα παιδί, αυτό είναι που φαντασιώνω. Ότι είµαστε λίγο πιο κοντά. Λιγάκι ακόµα πιο κοντά. Ένα µικρό και ταπεινό βηµατάκι πιο κοντά στα ανατολικά του κήπου µιας σύγχρονης Εδέµ. Γιατί δεν λείπει από την ψυχή µου ούτε η πίστη ούτε η φαντασία. Γιατί έχω διαρκές και ανεξάντλητο απόθεµα υποµονής και εµπιστοσύνης στη θέα ενός βρέφους. Και όσο ζω, µάρτυς µου ο πρωινός αστέρας και ο Θεός, ποτέ κανείς δεν θα µε πείσει για το αντίθετο.
Discussion about this post